Wat doet Stad Gent voor vluchtelingen?

Van Taskforce Vluchtelingen tot Migratieforum.

een vluchteling en Gentenaar zitten samen op de zetel

In 2015 richtte de Stad Gent de Taskforce Vluchtelingen op om een antwoord te bieden op de verhoogde instroom van vluchtelingen uit conflictgebieden zoals Syrië, Irak, Afghanistan en Somalië. Binnen de Taskforce werden de krachten gebundeld van alle betrokken stadsdiensten, het OCMW, partner- en middenveldorganisaties om zo met gecoördineerde en gedragen beslissingen de stedelijke uitdagingen op het vlak van asiel en migratie aan te pakken.

Aangezien er niet enkel afstemming nodig is op het vlak van asiel en vluchtelingen, werd ervoor gekozen de Taskforce Vluchtelingen te laten overgaan in een Migratieforum. Tijdens dit forum gaan beleidsmakers rechtstreeks in gesprek met diensten, organisaties en vrijwilligers die mensen met een migratieachtergrond bijstaan. Op die manier wordt er samen beleid gemaakt.

Opvang

Het Stedelijk opvanginitiatief (SOI) beschikt over 85 opvangplaatsen voor asielzoekers. Hiervan zijn er 16 voorzien voor niet-begeleide minderjarigen. Deze jongeren verblijven in een kleinschalige en huiselijke opvang. Ze worden er voorbereid om zelfstandig te gaan wonen op 18 jaar.

Op het opvangponton Reno worden er 230 vluchtelingen opgevangen tijdens hun asielprocedure. De uitbating van dit tijdelijke opvangcentrum wordt opgenomen door medewerkers van Fedasil. Ze voorzien in ‘bed, bad, brood en begeleiding'.

Fedasil opent in januari 2024 een bijkomend opvangcentrum in Gent (Gent Muink). 135 vluchtelingen zullen er verblijven in afwachting van een beslissing over hun verzoek internationale bescherming.

Integratie vanaf dag één

Vanaf aankomst in Gent staat de persoon op de vlucht centraal in de Gentse aanpak. Er wordt gekeken naar talenten, kwaliteiten, maar ook naar wat de noden zijn op het vlak van gezondheid en welzijn, taal, vrije tijd, wonen, werk en onderwijs. Op elk van die levensdomeinen zijn diensten van de Stad, OCMW Gent en middenveldorganisaties actief. De krachten worden gebundeld om de nieuwkomers zo snel mogelijk deel te laten uitmaken van de Gentse samenleving.

Wonen

Als een verzoeker internationale bescherming als vluchteling erkend wordt of de status van subsidiaire beschermde krijgt, mag hij nog twee maanden in het opvanginitiatief verblijven. Dat is een bijzonder korte periode om een woning te vinden, zeker op de krappe en dure woningmarkt in Gent. Erkende vluchtelingen genieten ook geen voorrang bij de sociale huisvestingsmaatschappijen.

Als eigenaar-bewoner kun je via de formule 'tijdelijk wonen' ook je steentje bijdragen en tijdelijk een erkend vluchteling in huis nemen.

 

Onderwijs

Er zijn voldoende plaatsen in de verschillende onderwijsinstellingen om verzoekers internationale bescherming en erkende vluchtelingen school te laten lopen.

In Gent zijn er ook zes OKAN-scholen: onthaalklassen voor anderstalige nieuwkomers. Nieuwkomers van 12 tot 18 jaar hebben het recht om gedurende een volledig schooljaar Nederlands te leren en kunnen daarna doorstromen naar het reguliere onderwijs.

De UGent zet actief in op de toeleiding van vluchtelingen naar het universitair onderwijs (o.a. door infodagen, gelijkschakeling van diploma's ...).

Taal

De Stad Gent gaat in op de vraag van verzoekers om internationale bescherming om vanaf de eerste dag in Gent Nederlandse les te kunnen volgen.
 

Gezondheid

De methodiek Mind-Spring biedt vluchtelingen en andere personen met een migratieachtergrond psychosociale begeleiding in groep aan.
De werking van het Centrum voor Geestelijke Gezondheid Adentro werd, in samenwerking met het OCMW, CAW Oost-Vlaanderen en UGent, versterkt om vluchtelingen op dit vlak ook individueel te begeleiden.

Waar kunnen vluchtelingen terecht voor psychologische begeleiding

bekijk hier het stroomdiagram PDF (170.91 kB)

Werk

Na de vierde maand van de asielprocedure mag een verzoeker om internationale bescherming werken.
Jobteam Gent, een samenwerkingsproject tussen 10 organisaties en gefinancierd door het Europees Sociaal Fonds, wil de kansen op de arbeidsmarkt voor vluchtelingen verhogen door:
  • jobcoaching
  • vrijwilligerswerk te ondersteunen als opstap naar werk
  • sensibiliseren van werkgevers

Vrije tijd

Ook verzoekers om internationale bescherming en vluchtelingen hebben nood aan sociale contacten en een zinvolle dagbesteding. Naast een actieve toeleiding naar het bestaande aanbod op het vlak van jeugd, sport en cultuur, zetten verenigingen en burgers ook nieuwe initiatieven op (bv. stadswandeling, voetbalmatch, buddy zijn, samen koken ...). 

Deze aanpak maakt ook gebruik van het Mobiel UiTPUNT en de UiTPAS, bedoeld om de toeleiding van kwetsbare groepen naar het vrijetijdsaanbod te faciliteren.

Netwerken uitbouwen

Het Migratieforum ondersteunt de uitbouw van sociale netwerken voor nieuwkomers. Verschillende buddywerkingen, zoals Samen Gentenaar van Amal, zijn zo vaak een opstap voor nieuwkomers om sneller hun weg te vinden in de samenleving. In wijken met veel nieuwkomers zet Amal vzw in op de uitbouw van sociale netwerken tussen de nieuwkomer en de buurtbewoners.

Nieuwkomers die zich willen inzetten in de sociale en culturele sector kunnen terecht bij Refu-interim.

Vrijwilligers en sensibilisering

De Olijfboom geeft hulpgoederen, onder de vorm van starterspakketten, zowel aan vluchtelingen als aan kwetsbare Gentenaars.

Gent kent een sterk middenveld, dat zich solidair inzet voor asielzoekers en andere maatschappelijk kwetsbare doelgroepen. 

Hervestiging

Hervestiging is een programma onder leiding van UNHCR dat bestaat uit de selectie en de transfer van vluchtelingen vanuit een land waar zij bescherming gezocht hebben naar een ander land, dat aanvaardt om hen op te vangen als vluchteling. Gent wil actief bijdragen aan hervestiging via het samenwerkingsmodel Stad/OCMW Gent - vzw Thope en Fedasil. Na een verblijf van 6 weken in een opvangcentrum van Fedasil, stroomt het hervestigde gezin door naar een private woning via vzw Thope. Daar worden ze verder begeleid door een maatschappelijk werker, een wooncoach en een aantal vrijwilligers van vzw Thope. Op die manier kan er vanaf het moment van aankomst in Gent, ingezet worden op een duurzame integratie.