Meerjarenplan 2026-2031

Het akkoord moet de Stad klaarmaken voor de toekomst en de financiële veerkracht van de Stad verstevigen. De stadsorganisatie wordt hervormd, terwijl kerntaken worden beschermd.

De afgelopen maanden werkte het Gentse stadsbestuur aan het meerjarenplan 2026-2031. Doel was om de financiële positie van de Stad Gent te versterken, en tegelijk ruimte te maken voor nieuw beleid en investeringen. Deze oefening werd zeer grondig en doordacht uitgevoerd. Alle uitgaven en inkomsten van de Stad Gent werden tegen het licht gehouden. Er werd zowel binnen stadsdiensten als stadsbreed gezocht naar manieren om de stadsorganisatie in onzekere en financieel uitdagende tijden toekomstbestendiger te maken.

De uitdagingen zijn immers groot: er is de groeiende Gentse bevolking, het stijgend aantal studenten, de druk van toerisme, de nood aan betaalbare woningen, aan ruimte voor economische groei en tewerkstelling, aan bijkomende voorzieningen voor onderwijs en opvang, voor ouderen, voor jeugd. Er zijn ook de uitdagingen rond veiligheid, klimaat, armoede en openbare netheid. Dit in een snel veranderende wereld, met een onzekere geopolitieke context, met stijgende kosten als gevolg van de inflatie en minder inkomsten van andere overheden.

Keuzes maken

Dat betekent dat de Stad keuzes moet maken over welke taken de Stad op zich neemt en hoe deze worden ingevuld. Dat vergt een hervorming van de stadsorganisatie: sommige taken worden afgestoten, om ruimte te maken voor nieuwe taken die tegemoetkomen aan de noden van vandaag en morgen.

Het stadsbestuur kiest er bewust voor om de essentiële taken zoals veiligheid, onderwijs, kinderopvang, zorg, openbare netheid, dienstverlening en onderhoud van wegen en openbaar groen te beschermen. Prioriteit gaat naar taken die een directe impact hebben op de Gentenaar, daar wordt zelfs extra op ingezet. De Stad zal ook een honderdtal gebouwen afstoten zodat het de resterende gebouwen beter kan onderhouden en duurzamer en toegankelijker maken.

Slankere stadsorganisatie

Dat betekent dat er in de eerste plaats ondersteunende diensten afslanken. De stadsorganisatie wordt de komende jaren stapsgewijs hervormd.  Departementen en diensten worden hertekend tot een daadkrachtige en efficiënte structuur. Dit zal verschuivingen en samenvoegingen met zich meebrengen. Ook de samenwerking met externe partners wordt herzien of stopgezet, in functie van de gemaakte keuzes. Zo wordt de stadsorganisatie aangepast aan huidige en toekomstige maatschappelijke noden.

De hervormingen binnen de organisatie hebben een impact op het stadspersoneel. Tegen 2031 zal Stad Gent het met 350 voltijdse equivalenten (VTE) minder doen. Een deel gaat over openstaande posities (functies die momenteel niet ingevuld zijn) die worden geschrapt. Daarnaast worden betrokken personeelsleden die binnenkort met pensioen gaan niet vervangen. 

Personeelsaanpak

Om maximale interne mobiliteit te faciliteren, is er een uitgebreide personeelsaanpak uitgewerkt. Het betrokken stadspersoneel wordt actief en intensief begeleid en ondersteund. Een jaar lang krijgen ze voorrang bij interne vacatures, om maximale kansen te creëren. Voor de nieuwe beleidsplannen zijn immers ook nieuwe functies nodig.

Werknemers die vrijwillig beslissen om te vertrekken, kunnen rekenen op een vertrekpremie. Wie zich wil omscholen naar een knelpuntberoep, krijgt daarvoor tijd en financiële ondersteuning. Er wordt maximaal geprobeerd om voor de betrokken personeelsleden een nieuwe plaats te vinden binnen de brede stadsorganisatie. Niet iedereen zal evenwel aan boord kunnen blijven. De handen op de werkvloer worden hierbij zoveel mogelijk gevrijwaard om de rechtstreekse dienstverlening naar de Gentenaar te blijven garanderen.

Schokbestendige stadsfinanciën

Het meerjarenplan voorziet een structurele besparing van 120 miljoen euro, op een totaalbudget van 1,3 miljard euro. Om de schuldpositie onder controle te houden worden jaarlijks overschotten geboekt op de exploitatierekening. Tegen 2028 is de stadsbegroting opnieuw in evenwicht en tegen 2031 wordt een structurele buffer van 50 miljoen euro voorzien. Deze buffer maakt de stadsfinanciën schokbestendiger.

 Het meerjarenplan voorziet structureel 16 miljoen euro voor nieuw beleid. Er is ook ruimte gecreëerd om te blijven investeren in de stad: voor de periode 2026-2031 gaat het om een investeringsbudget van 1 miljard euro. Twee derden van dat budget gaat naar onderhoud van bestaande infrastructuur: wegen, parken, gebouwen van de Stad Gent en partnerorganisaties. Wijkclusters zorgen voor nabije dienstverlening in de wijken.

Volgende stappen

De verdere concretisering van het meerjarenplan zal gefaseerd verlopen. Vandaag werd na de toelichting aan het managementteam van Stad Gent en de stedelijke agentschappen ruimte gemaakt voor gesprekken met de stadsdiensten en medewerkers. Donderdagavond 3 juli worden de krachtlijnen van het akkoord verder toegelicht in een extra gemeenteraadscommissie.

 Tijdens de zomermaanden worden de beleidskeuzes verwerkt om na de zomer te resulteren in de definitieve opmaak van het nieuw meerjarenplan. Dit wordt dan verder vertaald naar de werking en doelen van de stadsdiensten. Op de gemeenteraad van december wordt het nieuwe meerjarenplan, nadat het in de commissie is besproken en aan adviesraden is voorgelegd, ter goedkeuring voorgelegd.