Gentse standbeelden met een verhaal

In Gent vind je heel wat standbeelden. De meeste ben je ongetwijfeld al eens gepasseerd, maar ken je ook de verhalen achter deze beelden?

De Eendenjacht op de Kalandeberg

Het meisje met de portemonnee

Op 19 juli 1996 stond plots een meisje in de nissen van het Gentse stadhuis, haar portemonnee bengelend aan een draadje boven het voetpad. Het was de vooravond van de Gentse Feesten en het meisje werd dé publiekstrekker van het moment: kranten publiceerden foto's en koetsiers hielden halt zodat toeristen een foto konden nemen. 

Het beeld van kunstenaar Walter De Brabanter was destijds een deel van een groter kunstproject om de lege openingen van de gotische gevel van het stadhuis te vullen. In 1998 verhuisde het bronzen meisje naar Gentbrugge, waar ze nog altijd grapjes uithaalt met voorbijgangers. 

Huidige locatie: op de hoek van de Sint-Simonstraat en de Tweekapellenstraat in Gentbrugge. 

De Eendenjacht

Het verhaal van de Eendenjacht begint in Italië in het begin van de 20ste eeuw. Een rijke Gentse familie botste er op een beeld dat het tafereel van een eendenjacht voorstelt, met sierlijke vormen en verschillende waterstralen.

Ze brachten het mee naar Gent met de rotsvaste overtuiging dat ze een authentiek 16de-eeuws werk op de kop hadden getikt. Maar wat bleek? De fontein was helemaal niet zo oud, het was een namaak van rond het jaar 1900. Baron F. van Ackere schonk de fontein uiteindelijk rond 1950 aan de stad. Na het dempen van De Reep pronkte het standbeeld lange tijd op de Oude Beestenmarkt. 

Huidige locatie: op de kruising van de Kalandestraat en Oranjeberg.

Gentse Stroppendrager

Aan het Prinsenhof staat een Gentse stroppendrager uitdagend naar de geboorteplaats van Keizer Karel te staren. Tijdens de Gentse Opstand in 1540 verzetten notabele Gentenaars zich tegen de hoge opgelegde belastingen. Als bestraffing voor deze majesteitsschennis liet Keizer Karel hen op blote voeten door de stad lopen. Zo’n 50 daarvan waren zogenaamde creesers of krijsers, en waren lid van de meest revolutionaire verzetsgroep tegen het beleid van de keizer. Ze behoorden tot de armste sociale klasse en moesten niet enkel blootvoets door de stad lopen, maar daarbovenop ook een strop rond hun nek dragen. Het moest hen duidelijk maken dat ze eigenlijk de galg hadden verdiend.

Zover kwam het uiteindelijk niet, maar ze werden wel gedwongen om geknield en met luide stem om genade te smeken aan het Prinsenhof. Het moest de ultieme vernedering zijn. Maar wie goed kijkt, ziet dat het beeld achter zijn rug een gebalde vuist heeft, met zijn duim tussen wijs- en middelvinger als teken van verachting. Zelfs in deze netelige situatie, gaf de trotse en koppige Gentenaar zich dus niet zomaar gewonnen.

Huidige locatie: aan het Prinsenhof

Manneke en Meisjes Pis

Je hoeft niet speciaal naar Brussel om ‘Manneke Pis’ te zien, want ook in Gent hebben we een eigen Manneke Pis. Meer nog: we hebben zelfs ook twee Meisjes Pis! Net als hun tegenhanger in Brussel durven onze Gentse Manneke en Meisjes Pis zich al eens in een outfitje te hullen.

Volgens de legende was ‘Manneke Pis’ een vondeling die werd grootgebracht door Graaf Filips. Wanneer Graaf Filips op een dag ruzie kreeg met een oude monnik, riep die de volgende woorden uit: ‘Gij zult getroffen worden in wat u het meest dierbaar is!’ En zo geschiedde: het lieve jongetje veranderde in een brutaal en stout ettertje. Wanneer op een dag het ondeugend geworden ventje zonder schroom midden op straat zijn gevoeg begon te doen, bereikte de vloek zijn hoogtepunt en veranderde het jongetje voorgoed in steen. 

Huidige locatie: aan de gevel van Kraanlei 17

De Passanten

Voor de ingang van De Krook staat een kleurrijk beeld dat ‘De Passanten’ heet. De sculpturen stellen vier personen uit totaal verschillende sociale klassen en van een andere oorsprong voor. Ze steken letterlijk de hoofden bij elkaar, wat symbool staat voor de verbinding van kennis en cultuur die je ervaart bij een bezoek aan de bib. 

Het beeld is de eerste publieke sculptuur van kunstenaar Michaël Borremans. De figuren stellen geen specifieke mensen voor, maar ze zijn heel generiek. Ze lijken bijna op de poppetjes uit zijn tekeningen, maar dan uitvergroot tot een beeld van zo’n 3 meter hoog. ‘Uitvergroot’ mag je trouwens letterlijk nemen, want een allereerste maquette van het beeld was slechts een paar centimeter groot.

Opvallend detail: de werkman mist een arm. Dat is niet zomaar, want Borremans zou die naar verluidt op een bepaald moment zelf hebben afgebroken. Hij vond dat de arm niet bij het beeld paste.

Huidige locatie: voor de ingang van De Krook

De Duiker

Al eens naar boven gekeken tijdens het wandelen door de Lindenlei? Zeker doen, want je kan daar ‘De Duiker’ spotten. Het beeld van Philippe Timmermans werd geplaatst op het dak van een penthouse. Met zijn 1,7 meter staat hij altijd klaar om te springen. Aan de overkant werd later ook de vrouwelijke variant ‘Diving Lady’ van de Londense kunstenaar Ronald Cameron geplaatst. Zo ontstond de volkslegende dat de beelden de samenvloeiing van de Schelde en de Leie symboliseren.

Huidige locatie: aan het begin van de Lindenlei

De Gewonde Zwaardvechter

In 1898 verscheen er een twee meter hoge gladiator, die officieel ‘De Gewonde Zwaardvechter’ heet, op het Graaf van Vlaanderenplein bij het toenmalige Zuidstation. Op het eerste gezicht lijkt De Gewonde Zwaardvechter helemaal niet zo gewond, maar als je door de kleine openingen in zijn helm kijkt, zie je dat zijn gezicht vertrokken is van angst en pijn. Op de sokkel van het beeld prijkt bovendien het opschrift: 'Ave Caesar, morituri te salutant', oftewel: 'Gegroet Caesar, zij die gaan sterven, groeten u.'

De Gewonde Zwaardvechter verhuisde doorheen de jaren meerdere keren, onder andere naar het Citadelpark, voordat het uiteindelijk terugkeerde naar zijn vertrouwde omgeving.

Huidige locatie: het Zuidpark 

Laatst gewijzigd : 2 december 2024