‘Dankzij een KuCu-traject voelen kinderen zich thuis in een museum’

De deuren van S.M.A.K. zijn gesloten voor het publiek op maandag, maar toch dartelen op een herfstige maandagochtend leerlingen van het vijfde en zesde leerjaar van Freinetschool De Vlieger tussen de collectie. Boven leidt gids Tania de oudste leerlingen langs de kunstwerken. De kinderen kijken aandachtig en knielen vervolgens bij hun favoriete werken neer om die na te tekenen. Hun doel: een bingospel maken van tekeningen, dat straks ook echt door museumbezoekers gespeeld kan worden. 

De bingo is onderdeel van een KuCu-traject, waarbij Gentse klassen samenwerken met een kunst- of cultuurhuis. Juf Nele De Naeyer vertelt: 'Voor onze kinderen is het de max om het museum eens op een andere manier te beleven. We komen écht achter de schermen, zo kregen we het depot te zien en konden de leerlingen spreken met een curator over hoe je een tentoonstelling samenstelt. Ik weet zeker dat ze het hier later nog over zullen hebben: dat museum waar wij binnen mochten toen het eigenlijk gesloten was.'

De leerlingen van De Vlieger hebben al een hele weg afgelegd in S.M.A.K. De oudste leerlingen testten bestaande ontdekkingstochten voor gezinnen en kinderen uit en hielpen bij de ontwikkeling van een nieuwe tocht. Via een brainstorm kwamen ze uiteindelijk op het idee van een bingo. Educatief medewerker Aline Van Neraux licht toe: 'Ik vind het erg belangrijk dat de ideeën van de kinderen zelf komen. Dat is voor onze museumwerking niet eenvoudig, omdat er dan vooraf nog geen uitgestippeld plan is. Maar de meerwaarde is dat we onze werking door een andere bril bekijken. De kinderen testen onze ideeën niet alleen uit, maar ontwikkelen ook zelf nieuwe activiteiten en concepten, volledig vanuit hun eigen perspectief. Het geeft hen bovendien de kans om zich thuis te voelen in het museum. Ik geloof dat dat gevoel blijft hangen.'

Beneden zijn ook de leerlingen van het vijfde leerjaar druk in de weer. De vloer ligt bezaaid met kleurrijke, zelf getekende plannen voor de uitbreiding van het museum. Een spiegelzaal, een chillhoek, een kamer waar je op de muren mag tekenen … Aan ideeën geen gebrek voor een nieuw museumgebouw. Op een grote tafel liggen de huidige plannen van het S.M.A.K. uitgespreid. In groepjes spelen de leerlingen met LEGO-poppetjes een bezoek aan het museum na. Begeleider Omar moet af en toe vragen of ze iets luider willen praten, want hij filmt alles. Deze video’s en de zelfgetekende plannen worden doorgestuurd naar het architectenbureau dat de definitieve plannen zal tekenen. Nog een manier om van de kinderen echte ambassadeurs te maken. 

De kinderen krijgen een feestelijk slotmoment van hun ambassadeurschap én levenslang gratis toegang tot het museum. Voor S.M.A.K. was het traject alvast een succes. Voor andere kunst- of cultuurhuizen die een KuCu-traject willen aangaan, geeft Aline de volgende tips: 'Begin het traject met een open houding en veel nieuwsgierigheid. Maak eerst verbinding met de kinderen en werk van daaruit verder. Je weet nog niet wat hun talenten zijn, dus je hoeft geen vast omlijnd parcours uit te stippelen. Een KuCu-traject is de ultieme kans om met frisse ogen naar je eigen werking te kijken. Ik kan het iedereen aanraden!'

Ook brede schoolcoördinator Zehra is tevreden: 'Sommige kinderen hebben een kwetsbare achtergrond en komen niet vaak in aanraking met cultuur in de stad. Hier krijgen ze echt een speciale plek in het museum. Ze krijgen toegang tot de kunstcollectie, komen met verschillende beroepen in contact en leren de kunstwerken en kunstenaars van dichtbij kennen. Omgekeerd worden ze ook ambassadeurs van het museum, zowel op school als thuis. We hopen natuurlijk dat dit traject deuren opent voor de toekomst en dat ze later actief blijven in het cultuurleven van Gent!'