Een eerlijke bijdrage aan leefbare buurten en wijken

De Stad Gent werkt aan een systeem om private projecten op een gelijkwaardige manier te laten bijdragen aan de groei van de stad.

campagnebeeld stedenbouwkundige lasten_DenDraad12LaylaAerts

Gent leeft en groeit. Tegen 2040 zullen er in Gent 20.000 gezinnen bijkomen. Naast alle geplande woonprojecten zullen nog 6000 extra woningen nodig zijn om ervoor te zorgen dat iedereen die in Gent wil wonen er ook terecht kan. Meer inwoners betekent ook meer nood aan werkplekken, handelszaken en andere economische functies. Een groeiend aantal studenten zoekt ook een plekje om te verblijven. 

Inspelen op de noden van een buurt

 Nieuwe bouwprojecten zijn dus nodig, maar ze hebben ook een impact op een buurt of wijk. Ze brengen extra taken mee voor de overheid. Om tot een leefbare, klimaatneutrale stad uit te groeien, is ook meer groen en ademruimte nodig, een verkoelend effect van water, duurzame mobiliteit, voorzieningen en aangename ontmoetingsplaatsen. 

De Stad Gent vindt het belangrijk dat nieuwe bouwprojecten van een zekere omvang op een evenredige en gelijkwaardige wijze bijdragen aan die doelstellingen.

Nu al is de aanleg van wegen of openbaar groen vaak verplicht bij een nieuwe woonontwikkeling. Maar nieuwe bouwprojecten brengen ook andere noden: denk aan kinderopvang, onderwijs, buurtvoorzieningen, ruimte voor water, een gedifferentieerd woonaanbod met voldoende aandacht voor betaalbare en sociale huurwoningen, … Ook andere functies dan wonen brengen bijkomende taken voor de overheid met zich mee. En het is niet altijd mogelijk om die noden binnen het project zelf te realiseren. Hoe kan de markt ook in die gevallen evenwichtig bijdragen?

Daarvoor maken we gebruik van de mogelijkheid om bij het verlenen van omgevingsvergunningen een bijdrage op te leggen aan de aanvrager van de vergunning, beschreven in artikel 75 t.e.m. 77 van het Omgevingsvergunningsdecreet als ‘stedenbouwkundige lasten’. Een stedenbouwkundige bijdrage is bij voorkeur een concrete realisatie in het project zelf, zoals een park, een fietsdoorsteek of een buurtfietsenstalling. Als dit niet mogelijk is, vragen we een financiële compensatie. Die financiële bijdrage is ook bestemd voor de ruimtelijke ontwikkeling van de stad.

Eerlijk en transparant systeem

We werkten dit systeem uit met een team van ruimtelijke, juridische en financiële experts. De Stad Gent kreeg hiervoor ook subsidies van de Vlaamse overheid. Gedurende een jaar is een voorstel getest in een beperkt aantal projecten. Daarbij zijn ook de vastgoedsector en andere vakorganisaties betrokken via een klankbordgroep. We willen komen tot een eerlijk en transparant systeem, op maat van Gent.

Op basis van dit onderzoek maakten we een verordening op voor de stedenbouwkundige bijdragen. Het college van burgemeester en schepenen heeft op 10 juli 2024 het ontwerp van deze verordening goedgekeurd. Daarbij hoort ook een handige rekentool.

In het najaar zal een openbaar onderzoek lopen. Iedereen krijgt dan de kans om het ontwerp in te kijken en eventueel opmerkingen en bezwaren op het ontwerp in te dienen. Voor professionelen die dit instrument zullen hanteren bij concrete bouwprojecten, zal de Stad Gent ook een infomoment organiseren. Meer info volgt.

Wil je weten hoe het systeem van ste­den­bouw­kun­di­ge bijdragen werkt?

Lees de beknopte handleiding PDF (1.27 MB)