Samen met data de stad maken
Hoe kunnen open data de volgende 10 jaar het verschil maken?
Stad Gent en Stad Brugge slaan met het project Lokale Open Data Economie (LODE) de handen in elkaar om samen met jou en open data de stad vorm te geven.
Gebruik jij soms data van de Stad? Of zou je er willen gebruiken? Al meer dan 10 jaar ontsluit Gent data via het open dataportaal . Wat ooit startte als een gedurfde maar bewuste strategie is nu één van de gekendste dataportalen van België.
Nu open data ook uitgedragen worden door veel actoren in het overheidslandschap, willen Gent en Brugge vooruit kijken. Waar maken open data nu het verschil, en waar en hoe kan vrij beschikbare data de komende tien jaar - economisch én maatschappelijk - echt het verschil maken.
Van een sterk aanbod …
Op het Gentse open data portaal vind je ondertussen heel uiteenlopende datasets. Die variëren van parkeerlocaties, bezetting van de parkeergarages en beschikbaarheid van deelfietsen, tot en met voorbeelden die doen glimlachen zoals de locatie van de schapen die de Gentse bermen begrazen. Uiteraard zitten de datasets vol bruikbare gegevens zoals de begrenzing van de wijken, stratenlijsten en bloklocaties.
We ontsluiten daarbij niet enkel bestaande datasets, maar nemen ook bestaande datasets onder handen. Door die aan te vullen of anders te structureren maken we dit relevanter
- Een project als Probe werkt bij voorbeeld aan de betere ontsluiting van de besluiten van de gemeenteraad om zo jou als burger dichter bij het beleid te betrekken.
- En met de Collectie van de Gentenaar brengen we onze museumcollectie op een aangepaste manier dichter bij de burger, tot in de wijken.
Bekijk hier de huidige datasets op het open data platform.
Naar meer dan een aanbod
We willen meer doen dan een vast en groeiend aanbod data aanbieden. Al meer dan tien jaar houden we de vinger aan de pols via Apps For Ghent, datadive en datatalks. Die helpen om ons in te schatten wat jullie wensen, maar we willen meer weten.
Gent en Brugge werken daarom de komende jaren aan een structurele verkenning van wat open data de komende jaren kan betekenen. We gaan hiervoor het gesprek aan met jullie. Samen met burgers, hackers, (Gentse) ondernemers, overheden, onderwijsinstellingen … verkennen we wat de verwachtingen zijn.
Op basis van jouw input?
In het voorjaar van 2023 luisterden we naar jullie. Dankzij jullie antwoorden in de enquête en interviews die we afnamen, kennen we nu de sterktes en zwaktes van onze huidige open data aanpak. We publiceren de uitgeschreven conclusies in de loop van het najaar op de website van de Stad Gent, samen met het opstarten van een vernieuwde aanpak.
programma
- Hoe we onderzoeken wat beter kan
-
-
Open blik op open data. Wat kunnen we anders doen?
Fase ‘marktverkenning’ Van september 2022 tot december 2022. Wat zijn de uitdagingen voor de open data aanpak? En wat kunnen we leren van sterke voorbeelden?
De best practices uit binnen- en buitenland werden in kaart gebracht en het wettelijk kader werd verkend. Hieruit komen vijf uitdagingen duidelijk naar voren. Dit zijn nog geen conclusies maar hypotheses die we verder verkennen in de volgende fases van het Lode-project.
1. Open data bloeit op datacultuur
Open data is een resultaat van de interne datawerking voor zowel open als interne datasets, met verantwoordelijkheden, opleidingen en intern draagvlak. Data-geletterdheid, data-bewustzijn, mature data-eigenaars in de organisatie en het kunnen delen, beschermen en vertrouwen van de beschikbare data zijn een noodzaak.
2. Ken de gebruikers
Breng het hergebruik van de data meer in beeld. Door het strikt open karakter van open data weten, is het hergebruik vaak onbekend. Verschillende steden verzamelen contactgegevens van de hergebruikers.
3. Verken de opportuniteiten bij het publiceren van extra datasets
Open data worden nu vaak bekeken als iets aanbodgedreven en vrijblijvend. Misschien is er meer mogelijk wanneer verder doorgewerkt wordt op deze data, al dan niet samen met partners.
Inspiratiebronnen hiervoor: AMdex uit Amterdam, nationaal open data actieplan aan de hand van high potential datasets.4. Formaliseer de open data werking
Open data gebeurt vaak bovenop de gewone taken. Maak de openheid van data de verantwoordelijkheid van een interne dienst of externe actor. Zorg voor opvolging op ‘executive level’ .
5. Werk samen met de externe stakeholders
Informeer actief met succesverhalen, persupdates, meetings. En stem af via evenementen, cocreatie zodat je de gebruikers hoort en hun interesses en mogelijke samenwerkingen kent.
-
Wat wil jij kunnen doen met open data?
Fase ’verkennen vraagzijde’ van december 2022 tot april 2023 Welke data moeten open? En hoe? Via een survey en een aantal uitgebreide interviews ontvingen we jullie antwoorden op deze vragen..
Deze aanpak leverde ons pakken materiaal op waarmee we de huidige aanpak evalueren en nieuwe mogelijkheden verkennen. We richten ons daarbij zowel op aanbevelingen naar onze data-partners (Vlaams, federaal, de community, …) als naar een aangepaste stedelijke aanpak.
Volgende tendensen vallen op:
- Interesse in een meer gefocuste aanpak met high priority datasets waarbij meer kwaliteitsgaranties geboden worden als aanvulling op het meer vrijblijvende aanbod op het huidige open data platform (link). Het lijkt ook zinvol om in de komende legislatuur de link op te zoeken met de beleidsprioriteiten die dan gekozen worden.
- Het aansturen van de interne datawerking en samenwerking met de open data community vanuit deze beleidspriortieten en high value datasets.
- Het aangaan van vernieuwde samenwerking moet de open data community, met een actieve rol vanuit de stadsdiensten
- Het duidelijk aangeven van het kwaliteitsniveau van de data en gericht inzetten op een hogere kwaliteit en actualiteit van sommige datasets.
-
Waar kunnen open data écht het verschil maken?
Fase ‘bepalen meerwaardegebieden’ Van april 2023 tot november 2023 Wat zijn de thema’s waarop we de grootste meerwaarde kunnen realiseren? Met wie en op welke manier kunnen we hiervoor samenwerken?
De eerste grote conclusies formuleren we al halfweg het Lode-project. We rekenen er op dat de eerste twee fasen ons leren op welke topics samenwerken aan de hand van data bij uitstek het verschil kan maken. Welke thema’s zijn relevant? Welke functies moet een dataplatform aanbieden? Eens we de mogelijkheden, de wensen en de actoren kennen, kunnen we verder. Zo kunnen we via data het verschil maken, en samen de stad beter helpen maken.
In deze fase kiezen we uit deze meerwaardegebieden twee cases die we verder uitwerken. Waarom? Via data kunnen we het verschil maken. En door het gewoon te proberen, zullen we veel leren over hoe we dit het best aanpakken.
-
Hoe kunnen Gent en Brugge met data de stad maken?
Fase ‘beleidsaanbevelingen en rapporten’ Van augustus 2023 tot november 2023 Wat leerden we uit de verkennende fasen? En wat betekent dit voor het open data beleid?
-
Aan de slag. Met data de stad maken?
Fase ‘opmaak draaiboek’ Van november 2023 tot mei 2024 We werken de geleerde lessen uit in twee concrete casussen. Theorie wordt praktijk. En daar hopen we opnieuw uit te leren.
-
Met data de stad maken. Het draaiboek.
Fase ‘opmaak draaiboek’ Van november 2023 tot mei 2024 Wat hebben we nu geleerd? We voegen het samen in een draaiboek, voor onszelf, en voor de andere steden.
-
Het project Lode wordt mee gefinancierd via het City of Things programma