Populaire thema's
Ontdek de veelgestelde vragen bij Archief Gent. Over Gentse geschiedenis, bouwdossiers, familiegeschiedenis, weeskinderen en vondelingen.
programma
-
-
Bouwdossier opvragen
Hoe vraag ik een oud bouwdossier op? Wat heb je nodig om een bouwdossier te kunnen opvragen?
Archief van de bouwdossiers
Bij Archief Gent worden de oorspronkelijke plannen van de bouw en de verbouwingen van Gentse panden bewaard.
Het gaat om duizenden bouwdossiers die opgesplitst worden in
- Oude bouwdossiers’ uit de 17e en 18e eeuw
- Moderne bouwdossiers vanaf het begin van de 19e eeuw tot op vandaag
Digitale bouwplannen en recentere aanvragen vanaf 2018 vindt u bij de balie bouwen van stad Gent.
Wat heb je nodig om een bouwdossier op te vragen?
Bouwaanvragen van vóór 1962
Bouwdossiers die dateren van voor 1962 zijn door de stedelijke administratie:
- Per jaar geordend
- Per straat geklasseerd op naam van de bouwheer
Iedere bouwaanvraag heeft een nummer gebaseerd op deze elementen. Dit nummer is de combinatie van een jaartal, de eerste letter van de straat en een volgnummer, bijvoorbeeld 1894 – C – 6. Omdat er duizenden bouwplannen zijn, kan Archief Gent een dossier niet terugvinden zonder dit dossiernummer.
Zeker bij oudere panden is het moeilijk om nog te weten wie het ooit liet bouwen en in welk jaar dat gebeurde.
=> Bouwgegevens opvragen via het kadaster
Je kan het bouwjaar, of een indicatie van de periode waarin iets gebouwd werd, opvragen bij het kadaster:
- Online via www.myminfin.be
- In het infocenter aan de Gaston Crommelaan 6, tussen 9 en 12 uur.
- Via het papieren aanvraagformulier dat je kan mailen naar meow.dienst.uit.o-vl@minfin.fed.be of opsturen naar Sint-Lievenslaan 27, 9000 Gent.
Opgelet, dit is een betalende service.
=> Zelf opzoekingen doen bij het kadaster?
Zelf opzoekingen doen in het archief van het kadaster is enkel mogelijk voor wetenschappelijke, historische of opvoedkundige doeleinden. Hiervoor maak je een afspraak met Dirk De Meyer van de dienst Archief van het kadaster:
Sint-Lievenslaan 27
9000 Gent
Tel.: 02 575 60 84
E-mail: dirk.demeyer@minfin.fed.beBouwaanvragen van na 1962
Dateert de bouwaanvraag van na 1962? Dan is het adres voldoende voor opzoekingen bij Archief Gent.
Als je al bij de dienst Stedenbouw van de Stad Gent bent langsgeweest, kan je daar al het juiste dossiernummer hebben gekregen.
Raadplegen van een bouwdossier bij Archief Gent
- De oude bouwdossiers bevatten telkens een handgeschreven aanvraag, meestal vergezeld van een ontwerptekening.
- De dossiers zijn raadpleegbaar in de leeszaal, de ontwerptekeningen niet! Die kan je bekijken op de beeldbank.
Als je de nodige informatie verzameld hebt:
- Kom je rechtstreeks naar de leeszaal waar het plan voor jou wordt opgezocht.
- Om de wachttijd te beperken kunt u op voorhand een mail sturen. Het plan wordt dan op voorhand opgezocht en voor u klaar gelegd in de leeszaal (het plan zal klaarliggen van zodra je een bevestigingsmail hebt gekregen).
Inzage en kopie van een bouwdossier
- Alle bouwdossiers mogen vrij worden ingekeken in het Archief Gent of bij de balie bouwen. Dit valt onder de toepassing van openbaarheid van bestuur. De inzage van de plannen is gratis.
- Een kopie van een moderne bouwdossier kan je bestellen als je kan aantonen dat je de eigenaar bent van het pand. Het dossier wordt dan volledig ingescand en digitaal toegestuurd. Deze service kost 30 euro en dient op voorhand te worden betaald, liefst via bancontact. Wachttijd is maximum 10 dagen.
Archieven fusiegemeenten ook bij Archief Gent
De administratieve archieven van de fusiegemeenten werden ook overgebracht naar Archief Gent. Voor zover ze bewaard bleven althans.
Ook de moderne bouwdossiers van de fusiegemeenten en deelgemeenten maken hier deel van uit.
Wil je een bouwplan uit een fusiegemeente raadplegen? Contacteer Archief Gent.
-
Geschiedenis van je eigen huis
Benieuwd naar de geschiedenis van je eigen huis? Hier ontdek je hoe je aan het onderzoek begint.
Vraag 1: waar begin ik als ik mijn huis wil onderzoeken?
Archief van het Kadaster: van 1835 tot nu
In het Archief van het Kadaster vind je alle opeenvolgende eigenaars en aanpassingen van een bepaald perceel, van 1835 tot nu.
Daarvoor wordt weer alles complexer.
Pre-kadastrale documenten in Archief Gent
Bij Archief Gent zijn heel wat ‘pre-kadastrale documenten’ tot 1672, zoals:
- Hollandse aanwijzende tabellen
- Franse aanwijzende tabellen
- Concordantietabellen
- Registers van het huisgeld
- Geschatte huurwaarde van alle huizen in de binnenstad
Deze vrij gestructureerde basishandelingen leveren een lijst op van eigenaars van vandaag tot in 1672. De meeste van deze documenten staan ook op microfilm.
Inrichting van de huizen
Je kan ook achterhalen hoe huizen er uitzagen in het verleden en hoe ze ingericht waren.
Via materiële sporen en lectuur van alle bouwkundige elementen. Ook een aantal archiefdocumenten komen daarvoor in aanmerking. Bijvoorbeeld de staten van goed, die een volledige inventaris bieden van een sterfhuis.
Vraag 2: is er ook beeldmateriaal?
Ja. Foto’s, prentbriefkaarten, tekeningen, aquarellen, gravures, schilderijen en geporseleinde kaarten geven een nauwkeuriger beeld van een pand, een straat, een plein of een monument. Officieel vanaf de 16e eeuw, hoewel het gros van de collectie uit de 19e eeuw stamt.
Het meeste beeldmateriaal is opgenomen in de grote Atlas Goetghebuer-collectie, genoemd naar de 19-eeuwse verzamelaar die de collectie bij elkaar bracht.
Stedelijke Commissie voor Monumenten en Stadsgezichten
De kern van de fotocollectie is ongetwijfeld de grote collectie aangelegd door de Stedelijke Commissie voor Monumenten en Stadsgezichten. De foto’s zijn makkelijk te raadplegen op Beeldbank Gent.
Diezelfde Commissie beschikt trouwens ook over een reeks dossiers met adviezen over bouwaanvragen en een grote collectie
- Opmetingsplannen
- Restauratieplannen
- Geveltekeningen
- Plattegronden van historische gebouwen
Vraag 3: bestaat er een bouwdossier over mijn huis?
Er zijn bouwdossiers die plannen documenteren van ieder pand van de stad. Bij Archief Gent zijn 2 reeksen voorhanden: de oude en de moderne bouwvergunningen.
6.000 oude bouwvergunningen
Voor de historische stadskern zijn er ongeveer 6.000 oude bouwvergunningen bewaard gebleven. De oudste is van 1580, de recentste is van 1795.
Bij het verzoekschrift voor een nieuwbouw of een verbouwing zat vaak een ontwerptekening.
Ontwerptekeningen bieden schat aan informatie
De uitvoering gebeurde vaak niet in overeenstemming met de aanvraag. Toch leveren deze tekeningen een schat aan informatie over het uitzicht van oude panden.
De geveltekeningen zijn niet meer raadpleegbaar in de leeszaal, je kan ze terugvinden op Beeldbank Gent.
Vraag 4: Zijn de moderne bouwaanvragen (1796-nu) ook bij jullie aanwezig?
Niet álle bouwaanvragen van de 19e eeuw bleven bewaard. Voor sommige stadswijken ontbreken er documenten. Bijvoorbeeld voor de havenbuurt en Brugse Poort.
De moderne bouwaanvragen lijken op de oude vergunningen: een verzoekschrift met een korte omschrijving van de werken. Alleen de omvang van de dossiers is exponentieel toegenomen.
Meer informatie onder de rubriek 'Bouwdossier aanvragen' (bij populaire thema's).
-
Vondelingen, weeskinderen, bestede en verlaten kinderen
Bij Archief Gent werden meer dan 20.000 kinderen geregistreerd, tussen 1735 en 1984.
Sinds de 2e helft van de 18e eeuw is het registreren van kinderen in nood verplicht.
20.000 kinderen tussen 1735 en 1984
Ook in onze archieven komen kinderen uit de vorige eeuwen ruim aan bod. We hebben 76 registers uit de archieven van de Commissie van Burgerlijke Godshuizen. Hierin werden afzonderlijk de gevonden, verlaten, verweesde en bestede kinderen opgenomen tussen 1735 tot 1984. In totaal werden meer dan 20.000 kinderen geregistreerd.
Vondelingen
De vondelingen hadden hierin het grootste aandeel. Als er vandaag een kindje gevonden wordt, is dit groot nieuws, maar in de vorige eeuwen werden duizenden kinderen te vondeling gelegd. Geboorteplanning bestond nog niet en voor de moeder was dit vaak de enige optie naast illegale abortus of kindermoord.
Elke vondeling werd geregistreerd in een register waarbij elke bladzijde een soort persoonlijk dossier van de vondeling is. Deze kostbare en fragiele registers staan online ter beschikking. Je kan zoeken op naam, voornaam, folionummer en datum van inschrijving.
Van verschillende vondelingen zijn ook stukjes stof bewaard gebleven van de kledij waarin ze werden gevonden. Hiervan zijn de beelden te zien via erfgoedinzicht.
Vele vondelingen stierven nog voor ze konden uitbesteed worden bij een gezin op het platteland.
Weeskinderen
Over de weeskinderen hebben we de meest recente gegevens. Van de 5.166 weeskinderen die ingeschreven werden in de Gentse weeshuizen van het OCMW, hebben we van 2.352 kinderen een persoonlijk dossier. De oudste dossiers dateren van eind 19e eeuw en de recentste zijn van het sluitingsjaar van het laatste weeshuis in 1984.
Weeskinderen werden meestal geplaatst in een weeshuis.
Oud weeskinderen kunnen in de leeszaal van Archief Gent steeds hun persoonlijk dossier raadplegen.
Verlaten kinderen
Van de verlaten kinderen waren de ouders gekend. Het waren meestal oudere kinderen die aan de Commissie werden toevertrouwd. In tegenstelling tot de vondelingen, was de naam van deze kinderen wel gekend.
Zij werden vooral uitbesteed op het platteland.
Bestede kinderen
De vondelingen en verlaten kinderen werden uitbesteed bij gezinnen op het platteland. Ze werden ondergebracht bij een voedster die hiervoor een vergoeding en kleding voor het kind ontving.
Deze vergoeding kregen de voedsters tot de leeftijd van 12-14 jaar. Daarna werd verwacht dat de kinderen in hun eigen onderhoud konden voorzien.
-
Genealogie-stamboomonderzoek
Hoe begin je aan een stamboom?
Heel wat mensen zijn geïnteresseerd in hun afkomst en voorouders. Stamboomonderzoek start vaak eerst aan de hand van documenten en verhalen die in families zijn bewaard gebleven: trouwboekjes, identiteitspapieren, brieven, bidprentjes … Uit deze documenten kan je nuttige informatie halen voor het opstellen van een stamboom: datum en plaats van geboorte, huwelijk en overlijden, adressen, beroepen …
De stad Gent bewaart aanvullende informatie over voorouders.
Gebruikte archiefbronnen voor stamboomonderzoek
Voor de periode van 22 september 1796 tot nu
- De registers van de burgerlijke stand
- De bevolkingsregisters
Voor de periode vóór 22 september 1796
- De parochieregisters: deze bevatten per parochie gegevens over dopen, huwelijken en begrafenissen. De oudste Gentse parochieregisters dateren uit de tweede helft van de 16e eeuw.
Andere bronnen
- Voor de 18e-20e eeuw beschikt Gent over kranten en adresboeken (deels gedigitaliseerd beschikbaar)
- Voor de middeleeuwse en post-middeleeuwse periode zijn er staten van goed, poortersboeken, ledenlijsten van ambachten, en dergelijke meer.
- Voor de periode van 1735 tot 1984 kunnen de registers van de vondelingen, weeskinderen, bestede en verlaten kinderen ook interessante gegevens bevatten: meer info.
Burgerlijke stand
Recente wetgeving versoepelde de toegang tot uittreksels van de burgerlijke stand
- Vroeger werden deze documenten slechts na 100 jaar openbaar.
- Nu is de termijn voor openbaarheid van overlijdensakten ingekort tot 50 jaar en die voor huwelijksakten tot 75 jaar.
Vroeger bestond een mogelijkheid in de wetgeving om in het kader van wetenschappelijke, historische of genealogische opzoekingen een toelating te krijgen om ook akten van recentere datum te kunnen consulteren. Men diende dan een toelating te verkrijgen van de voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg. Die mogelijkheid bestaat vandaag niet meer.
Meer info in verband met de toegang tot de akten van de burgerlijke stand is te vinden in het Belgisch Staatsblad van 14 maart 2019.
Contactpunt binnen de stad Gent: uittreksels@stad.gent of het lokaal dienstencentrum.
Registers van volkstellingen en Bevolkingsregisters
- Registers van volkstellingen geven een overzicht van de bewoners van een gemeente op een bepaald tijdstip.
- In bevolkingsregisters wordt voor een langere periode de bevolkingsevolutie van een gemeente geregistreerd. Deze laatste documenten bevatten bijvoorbeeld ook informatie over verhuizingen binnen de gemeente of van of naar andere gemeenten.
De toegang tot de bevolkingsregisters wordt geregeld door een koninklijk besluit van 5 januari 2014.
- Pas na 120 jaar worden de gegevens in het bevolkingsregister openbaar.
- Voor de raadpleging van bevolkingsregisters die minder dan 120 jaar geleden afgesloten zijn, dient de aanvrager een verzoekschrift in te dienen bij de gemeente met de verklaring dat de gegevens enkel gebruikt zullen worden voor genealogische, historische of andere wetenschappelijke doeleinden, met vermelding van de eventuele publicaties waarvoor deze gegevens zullen worden aangewend. Een toestemming voor het raadplegen van gegevens jonger dan 120 jaar wordt verleend door het College van Burgemeester en Schepenen.
Meer info over de bevolkingsregisters en de toegankelijkheid ervan is te vinden op de website van het Rijksarchief.
Contactpunt binnen de stad Gent: uittreksels@stad.gent of het lokaal dienstencentrum.
Parochieregisters
Een goed overzicht van alle parochieregisters die aanwezig zijn in Archief Gent en de toegangen tot deze documenten is terug te vinden in: “Inventaris van de microfilms van de parochieregisters in het Stadsarchief Gent” (laatste revisie 2010). Dit document is beschikbaar bij Archief Gent.
Vrijwilligers bij Archief Gent werken nog dagelijks verder aan het digitaal doorzoekbaar maken op familienaam van deze parochieregisters. Voor een laatste stand van zaken is het raadzaam om Archief Gent te contacteren via het mailadres archief@stad.gent.
In 2016 werd een samenwerkingsovereenkomst gesloten tussen de stad Gent en het Rijksarchief.
- Het Rijksarchief stelt de gedigitaliseerde beelden van de Gentse parochieregisters nu via haar website toegankelijk
- In de zoekrobot “Zoeken naar Personen” op deze website kan u de door de vrijwilligers (van Archief Gent) doorzoekbaar gemaakte akten terugvinden (deze zoekrobot krijgt jaarlijks een update).
De toegangen op de huwelijksakten zijn ook per parochie als PDF’s hier terug te vinden.
-
