Hotel Vermeulen-de Gourcy - Handelsbank - Kalandeberg

Oudere Gentenaars zullen het grote gebouw in neoclassicistische stijl aan de Kalandeberg kennen als de Handelsbank. Oorspronkelijk was dit echter geen bankgebouw, maar een woning. Alfred-Jean Vermeulen de Mianoye (1821-1901) en zijn echtgenote gravin Caroline-Alexandrine de Gourcy-Serainchamps lieten het imposante huis in 1876 bouwen.


Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd de verlaten woonst aangeslagen door het Duitse bezettingsleger, die het in gebruik nam als clubhuis voor officieren. Meteen na de oorlog werd de Handelsbank, opgericht op 21 september 1918, hier gevestigd. Een jaar later volgde De Noordstar, de eerste Vlaamse onafhankelijke verzekeringsmaatschappij, opgericht op 11 december 1919, die de eerste verdieping van het gebouw innam.


Zowel de bank als de verzekeringsmaatschappij waren gesticht door de zakenman en financier Adolf Van Hoorde (1891-1962). De verzekeringenspecialist Rodolf Overfeldt (1886-1950) was de medestichter en de algemeen directeur van De Noordstar. Beiden waren Vlaamsgezind en behoorden in 1926 tot de medestichters van het Vlaams Economisch Verbond (VEV).


In 1933 verhuisde De Noordstar naar een nieuw, modernistisch kantoorgebouw aan de Groot-Brittanniëlaan, ontworpen door architect Marc Neerman. Drie jaar later fuseerde De Noordstar met Boerhaave, een Vlaamse verzekeringsmaatschappij voor medische beroepen, opgericht door de Gentse gynaecoloog Paul van Houtte (1894-1960) in 1921.


De Handelsbank bleef op de Kalandeberg en breidde daar uit. In 1925 had architect Jan-Albert De Bondt (1888-1969) in de tuin, kant Borreputsteeg, een zeshoekige lokettenzaal en kofferzaal gebouwd, afgedekt door een tentvormige koepel. Langs de Oranjeberg werd in 1938 een kantoorvleugel aangebouwd naar een ontwerp van de Gentse architect Jean Hebbelynck (1892-1971), die na de Tweede Wereldoorlog ook het verwoestte Provinciehuis zou herbouwen.


Vanaf 1969 kreeg het gebouw een nieuwe bestemming als rechtbank. In dat jaar vestigden de Rechtbank van Koophandel en de in 1966 opgerichte Jeugdrechtbank zich aan de Kalandeberg. Na de gerechtelijke hervorming van 1970 kwam ook de pas opgerichte Arbeidsrechtbank naar de Kalandeberg. In 1980 verliet de Jeugdrechtbank het propvolle gebouw. In 1997 volgde de Rechtbank van Koophandel en in 2007 uiteindelijk ook de Arbeidsrechtbank, die naar het nieuw gerechtsgebouw aan de Opgeëistenlaan verhuisde.


Sinds 2007 wordt de Kalandeberg 1 door de Federale dienst van de Gouverneur van Oost-Vlaanderen en de Federale Overheidsdienst Defensie gebruikt.

Munten in deze cluster