250 jaar winkelpuien - Kalandeberg 10
De gevel en de winkelpui van Kalandeberg 10, dat de hoek vormt met de Paddenhoek, veranderde de voorbije 250 jaar meermaals van uitzicht.
De oudste bouwaanvraag dateert van 1768. De eigenaar was toen Constantijn Alexander De Devos, een merchenier of meersenier, dit is een kleinhandelaar in accessoires zoals mutsen, riemen en gespen en naaimateriaal zoals linten, knopen en naalden.
In 1801 (toen al!) was hier de patisserie van Henry Joseph Lacoste. Hij liet de gevel toen verbouwen tot de lijstgevel die we vandaag zien. Om zijn taartjes te beschermen tegen de zon liet hij ook een zonnewering plaatsen.
Antoine Beelaert, die in 1843 hier een kapperszaak had (zie ook de cluster Kapperszaken - Kalandeberg), liet een groter uitstalraam plaatsen. Dankzij de technologische vooruitgang was het mogelijk om steeds grotere gevelopeningen te overspannen (met ijzeren liggers) en ook steeds grotere glasoppervlakken te vervaardigen.
In 1874 liet handelaar Lodewijk Vanden Berghe, die hier intussen een handelzaak had, het uitstalraam opnieuw vernieuwen met sobere, vlakke panelen en de deur verplaatsen. Emma Vanden Berghe, mogelijk zijn dochter, koos in 1912 voor een nieuw concept: een gevelbrede, rijk gedecoreerde winkelpui met een centrale toegang en afgebogen glaspartijen. Hierdoor werd de etalage vergroot en werd tegelijk een uitnodigend overdekt inkomportaal gecreëerd.
In de tweede helft van de 20ste eeuw werd de winkelpui verder gewijzigd, waarbij de gevel op de gelijkvloerse verdieping steeds verder open gewerkt werd. In 1995 kwam er zelfs een volledig beglaasde winkelpui.
Deze tendens stopte pas in 2004, toen het pand werd ingericht tot een horecazaak met bijhorende bakkerij van de keten Le Pain Quotidien. De gevel werd toen opnieuw tot de gelijkvloerse verdieping doorgetrokken en afgestemd op de geleding van de gevel op de verdiepingen. Ook in het interieur werden de originele 18de-eeuwse elementen zoals sierplafonds en schouwen in ere hersteld.
Bron: Tamara Roegiest en Sophie Derom, 'Kalandeberg 10: een bouwhistorisch onderzoek', Erfgoedmemo 81, Gent, 2016.
Meer info: Verleidelijke vitrines. 700 jaar winkelpuien in Gent, Gent, 2016.