Industriële CO2 opvangen en hergebruiken

In de Gentse haven verkent een consortium van 20 partners de haalbaarheid om industriële CO2 op te vangen en vervolgens te hergebruiken in waardevolle toepassingen, zoals brandstoffen en bouwmaterialen. Onder de noemer Carbon (koolstof) Capture (captatie) and Utilisation (gebruik) of kortweg CCU streven de verschillende partners ernaar om industriële CO2-emissies te verminderen in het havengebied, een essentiële stap om de doelstellingen uit het klimaatakkoord van Parijs of de Europese Green Deal te bereiken.

North-CCU-Hub? 

Verschillende lokale bedrijven (ArcelorMittal, Engie, Terranova Solar, Renewi, Cargill, Eastman, Oleon, AlcoBioFuel, Fluxys, OilTanking en Anglo Belgian Corporation), overheden (Stad Gent, Provincie Oost-Vlaanderen, POM Oost-Vlaanderen en North Sea Port) en kennisinstellingen (UGent, Bio Base Europe Pilot Plant, CAPTURE, Catalisti en Flux50) staan sinds 2019 in voor de ontwikkeling van een Carbon Capture and Utilisation Hub (CCU-Hub) in het havengebied North Sea Port, de Gentse haven.

Hoe werkt het?

De industrie heeft een belangrijk aandeel in de klimaatopwarming. CO2-emissies zijn nu eenmaal inherent verbonden aan bepaalde industriële processen. Bedrijven kunnen de CO2-uitstoot reduceren door hun processen aan te passen en nieuwe technologieën te integreren. Bovendien kan een deel van de resterende CO2-emissies, na opvang en zuivering, gebruikt worden als grondstof voor de productie van groene methanol. Methanol is een belangrijke grondstof, ook voor de industrie in North Sea Port. Er is een grote vraag naar, maar de productie ervan is meestal gebaseerd op fossiele bronnen (olie en gas). Die moet in de toekomst groen zijn.

Zowel de groene methanol als de nevenproducten (warmte, zuurstof en water) die bij dit omvormingsproces tot stand komen, kunnen hergebruikt worden in waardevolle toepassingen. In eerste instantie wordt gedacht aan de ontwikkeling van brandstoffen. Mogelijke afnemers zijn het zwaar transport (treinen, scheepvaart, vrachtverkeer), waarbij de fossiele brandstoffen vervangen kunnen worden door een schonere e-fuel. Maar ook andere grondstoffen of bouwmaterialen kunnen zo geproduceerd worden.

Circulair, lokaal en groen  

North Sea Port vormt de uitgelezen locatie voor dit proefproject. Er is veel industriële CO2-uitstoot, een hoogspanningsconnectie (die ervoor zorgt dat er een aansluiting is met energie geproduceerd door windmolens)  en er zijn veel potentiële afnemers van groene methanol. Omdat heel wat partners raakvlakken en troeven in handen hebben - zoals de aanvoer van gassen en energie, kennis van chemische processen, opslag en transport, afname van chemicaliën en klimaatneutrale brandstoffen - creëert de North-CCU-Hub een eigen nieuwe circulaire economie in de Gentse haven: afval van het ene bedrijf vormt een grondstof voor een ander bedrijf. Ook de nevenproducten van methanolproductie - zoals zuurstof, warmte en water - worden lokaal hergebruikt. Daarnaast levert de North-CCU-Hub een belangrijke bijdrage om de klimaatopwarming tegen te gaan, op lange termijn wil het project een totale jaarlijkse emissiereductie van 1 miljoen ton CO2 realiseren. De ambitie is om CO2 steeds meer langdurig in materialen of producten op te slaan.

North C-Methanol project als 1ste demonstratieproject

Op woensdag 21 oktober 2020 werd het officiële startschot gegeven voor het North-C-Methanol project, het eerste demonstratieproject dat kadert in het North-CCU-Hub programma. Tien partners engageren zich voor een gezamenlijke investering in 2 demo-installaties : de eerste installatie zal water via windenergie omzetten in groene waterstof en zuurstof (een waterstoffabriek), de tweede installatie zal het groene waterstof gebruiken om de opgevangen CO2-uitstoot om te zetten tot groene methanol (een methanolfabriek). De schaalgrootte en het innovatieprogramma van dit project maakt het uniek op wereldschaal.