Bruggenwandeling
Deze wandeling vormt een lus van 7,6 km langs een aantal bijzondere bruggen in de stad. Zowel oude als nieuwe bruggen komen aan bod.
Bruggen zijn vaak technische en architecturale hoogstandjes van hun tijd. Ze verbinden waar er ooit grenzen waren. Deze wandeling neemt je mee langs stenen boogbruggen, metalen draaibruggen, tuibruggen en bruggen die opliften. Benieuwd? Trek je stapschoenen aan, kom over de brug en leer over kandelabers, tondeliers, formelen en klinknagels.
Volg de wandeling via:
- Kaart
Elk punt op de kaart hieronder leidt naar meer info over de specifieke brug, elk met hun eigen verhaal. - Route
Download de route op je toestel, open het met een door jou gekozen app en volg de wandeling in realtime.
programma
-
Bruggen op de wandeling
-
-
1. Verlorenkostbrug
Op de plek van haar gebombardeerde voorganger
De Verlorenkostbrug werd in de loop der jaren meermaals verbouwd. Vroeger was het een draaibrug die enkel toegankelijk was voor voetgangers. De huidige brug dateert van de jaren 40. Ze vervangt de brug die op 23 mei 1940 door het Duitse leger werd opgeblazen. Die vernielde belle-époquebrug was verfraaid met bronzen sculpturen en lantaarns. Al in de Eerste Wereldoorlog verdwenen de bronzen beelden om ze te hersmelten voor wapentuig.
Op het gekende Panoramisch Gezicht van Gent van 1534 (een stadgezicht dat je in het echt kan zien in het STAM) was op deze locatie al een houten brug te zien. Er vlakbij lagen enkele eilandjes die dienden als los- en laadplaatsen voor talrijke goederen. Veel later verdwenen deze eilandjes toen de Coupure werd gegraven.
- Bouwjaar: 1942
- Beheerder: Stad Gent
- Ontwerper: niet gekend
- Opdrachtgever: Stadsbestuur van Gent - Technische Dienst der Bruggen en Waterlopen
- Aannemer: Van Autryve Gebroeders
-
2. Sint-Agnetebrug
Een smalle ophaalbrug aan de Coupure
De Sint-Agnetebrug zoals we ze nu kennen, is gebouwd in 1950. Maar sinds de ingebruikname van de Gentse Ringvaart, ingehuldigd in 1969, wordt ze niet meer bediend.
Toen men rond 1750 de Coupure met de Leie verbond, bouwde men een sas, de Sint-Agnete-sluis genoemd, net zoals de draaibrug op het einde van het sas. Deze brug is genoemd naar het klooster dat zich op de Lindenlei bevond. In 1940 werd de draaibrug opgeblazen. In 1950 werd dan de huidige klapbrug in gebruik genomen.
De draaibruggen werden vroeger bediend door een bruggenhouder. Die bediening werd uitgegeven in pacht. De bruggenhouder draaide de brug open en dicht, hield ze proper, smeerde het mechanisme en zorgde voor de verlichting van de brug. De bediening van de Sint-Agnetebrug was fel gegeerd. Boten die van de Ketelvest de Coupure wilden opvaren moesten er immers een zeer scherpe bocht nemen. Daarvoor moesten ze hun schip met een kabel vastleggen aan de kaai van de Lindenlei. Wanneer de brugwachter de kabel aannam, vastlegde en weer losmaakte in plaats van de schipper zelf, verloor deze laatste minder tijd. Deze extra service leverde de brugdraaier natuurlijk ook extra drinkgeld op. Aan de Sint-Agnetebrug staat er nog een stenen wachthuisje van de brugdraaier. De meeste van die houten brughuisjes zijn tegenwoordig verdwenen of buiten gebruik.
-
3. Recollettenbrug
Eén van de in 1987 gerestaureerde bruggen over de Leie
De Recollettenbrug verbindt de Recollettenlei met het Koophandelsplein. Op deze plek was er zeker al vanaf eind 13e eeuw een brugovergang.
In 1752 werd de brug, toen een stenen brug, gedeeltelijk afgebroken en vervangen door een houten draaibrug. De 18e eeuw betekende bouwtechnisch gezien de introductie van veel nieuwe materialen en technieken. Er werden toen in Gent veel werken uitgevoerd om scheepvaart en handel te promoten. Men verdiepte bijvoorbeeld de Leie en de Schelde en verving oude, stenen boogbruggen door houten draaibruggen. Zo konden de hoge zeilschepen, komende van de Brugse Vaart via de pas gegraven Coupure, varen tot in de binnenstad. In 1872 werd de houten draaibrug na herhaalde herstellingen vervangen door een metalen constructie.
In de 20ste eeuw zorgde het scheepvaartverkeer in Gent vaak voor files op het water. Zo probeerden er dagelijks vaak meer dan 30 binnenschepen te manoeuvreren langs de moeilijke bochten bij het oude Justitiepaleis en de Waalse Krook.
In 1987 werd de Recollettenbrug gerestaureerd. Dat betekende, samen met de restauratie van de Vleeshuisbrug, de Grasbrug en de Zuivelbrug, een belangrijke stap in de herwaardering van de Leie in het historisch centrum van Gent. Het was een van de eerste projecten waarbij voor vernieuwing niet enkel gekeken werd naar eenvoudige, economische oplossingen, maar men zich ook bewust werd van de betekenis van het historisch patrimonium. -
4. Predikherenbrug
Een tuibrug met draaimechanisme
De naam Predikherenbrug verwijst naar het oude predikherenklooster in Onderbergen, nu het Pand. De stenen brug die er van oudsher lag, maakte in 1754 plaats voor een houten draaibrug. Die was echter te smal om voertuigen door te laten. Nadien werd de brug nog een paar keer aangepast. Ze werd later ook verbreed tegelijk met de verbreding van de Hoornstraat.
De Predikherenbrug werd in 1882 herbouwd als draaibrug. In 1973 werd ze herbouwd in staal. Omdat die nieuwe stalen constructie veel zwaarder was, mocht de brug niet rusten op de oude kaaimuren. Die waren immers niet stevig genoeg. Daarom heeft men extra betonpalen ingeheid waarop de nieuwe brug kwam te liggen.
-
5. Sint-Michielsbrug
Een toeristische topper voor een uniek uitzicht
De Sint-Michielsbrug ligt midden in het toeristische hart van de stad, vlak naast de Sint-Michielskerk. Al in 1322 wordt er op deze plaats een brug vermeld. Waar nu de Sint-Michielsbrug ligt, lag vroeger een stenen brug, later een houten draaibrug en daarna een metalen draaibrug. In het begin van de 20ste eeuw ging deze draaibrug voortdurend open om voorrang te verlenen aan de scheepvaart op de Leie. Voetgangers, fietsers en tramgebruikers moesten daardoor telkens lang wachten tot de brug weer dicht was. Het regende klachten bij het stadsbestuur.
Hoog tijd dus voor een nieuwe brug. Ingenieur Louis Cloquet maakte het ontwerp: een hoge, vaste, stenen brugconstructie met hellingen vanaf de Korenmarkt en het Sint-Michielsplein. Drijvende kracht achter het project was Paul de Smet de Naeyer, een Gentse politicus die ook minister was van Openbare Werken. De firma Van Autryve bouwde de brug in 1906 en 1907 maar de afwerking ervan sleepte aan. Met de Gentse Wereldtentoonstelling van 1913 in het vooruitzicht werd de brug uiteindelijk toch versneld afgewerkt.
Vandaag heb je vanop deze stenen boogbrug een mooi zicht op de Gras- en Korenlei en op de drie torens van Gent. Op de brug zie je ook nog de oude, gietijzeren gaslantaarns (zie ook Minnemeersbrug). Sinds 2012 zit er onder de Sint-Michielsbrug ook een fietsenparking en kan je er gebruik maken van gratis openbare toiletten.
- Bouwjaar: 1907
- Beheerder: Stad Gent
- Ontwerper: Louis Cloquet
- Aannemer: Van Autryve Gebroeders
- Vermelding: Beschermd Monument
-
6. Grasbrug
Een draaibrug vernieuwd met techniek uit het verleden
De Grasbrug verbindt de Graslei en de Korenlei over de Leie. Al zeker sinds het begin van de 13e eeuw ligt er een brug op deze plek. Dat was vermoedelijk al zo eind 10e, begin 11e eeuw. Vroeger werd de benaming 'Veebrug' gebruikt, verwijzend naar de drassige oevers van de Leie die dienden als drinkplaats voor loslopend of gehoed vee. De naam 'Grasbrug' is een verwijzing naar het gras en hooi dat vroeger op deze plaats te koop werd aangeboden. Op de Grasbrug stonden er van in de middeleeuwen tot in de 18e eeuw vier huisjes, wat wijst op de grote bedrijvigheid die er was. De brug was heel goed gelegen, tussen drie markten, vlakbij de losplaats, het Korenstapelhuis en de Vleeshal. Vanop de Grasbrug werd er ook tol geheven op alle koopwaar dat Gent binnenkwam.
In 1751 werd de vaste, stenen brug omgebouwd tot een beweegbare, houten brug. In 1875 werd die houten brug vervangen door een metalen draaibrug. De huidige brug werd gebouwd in 1987. De onderbouw is wel voor een groot deel bewaard gebleven. Grondverbeteringstechnieken maakten het draagvermogen van de landhoofden (de steunpunten van een brug in de oever) voldoende geschikt voor het toegenomen verkeer. De bovenbouw werd wel volledig vernieuwd. Dat gebeurde voor het grootste deel met technieken die ook al werden toegepast bij de metalen draaibrug van 1875. Zo werd het merendeel van de verbindingen geklonken met klinknagels (zie ook Sint-Jorisbrug). In plaats van de originele eikenhouten vloer is deze nu uitgevoerd in Azobé, een tropisch hardhout. Dit gebeurde omwille van duurzaamheid.
Het bedieningsmechanisme van de beweegbare brug laat toe dat de brug door één persoon kan gedraaid worden. Daarvoor moet de brug eerst losgezet worden met een hendel. Vervolgens moeten de spievormige opleggingen aan de kant van het tegengewicht mechanisch worden vrijgemaakt. Hierdoor kantelt de bovenbouw totdat een loopwiel in contact komt met de looprail op de onderbouw, Daarna kan de brug draaien.
-
7. Vleeshuisbrug
Gemanoeuvreer en spektakel in de binnenstad
De Vleeshuisbrug aan het groot Vleeshuis heette niet altijd zo. De brug werd voor het eerst vermeld in 1274 als 'Gravenbrug' omdat ze gebouwd is in opdracht van de Graaf van Vlaanderen. In 1659 spreken ze van de 'Kraanbrug' verwijzend naar de openbare kraan voor het lossen van goederen op de Kraanlei. Ze is ook soms gekend als 'Beenhuisbrug'.
Van ca. 1321 tot 1754 was het een stenen brug, daarna werd ze vervangen door een houten draaibrug. Op het einde van de 17e eeuw werden er op de brug enkele huisjes verhuurd aan handelaars.
Van de vier Leiebruggen die tussen 1986 en 1988 werden vernieuwd (Zuivelbrug, Grasbrug, Recollettenbrug, Vleeshuisbrug) was de Vleeshuisbrug als laatste aan de beurt. Op 30 mei 1988 werd de nieuwe, vooraf gemonteerde brug, vervoerd door de stad. Dat liep niet van een leien dakje en zorgde voor heel wat gemanoeuvreer en spektakel in de binnenstad. De te transporteren brug was immers 22 meter lang en 8,8 meter hoog. Het gevaarte moest ter plaatse worden gebracht van bij de firma Aelterman in Destelbergen. Omdat ze anders nooit door sommige straten geraakte was de brug schuin gemonteerd op een vrachtwagen. Het passeren in de smalle straten en bochten van de binnenstad was millimeterwerk. In totaal moesten ook 60 wagens worden weggesleept die het parcours versperden en waarvan de bestuurders de parkeerverbodsborden hadden genegeerd.
-
8. Krommewalbrug
Staalconstructie met mooi lijnenspel
De naam van deze brug verwijst naar een lager gelegen zone, een soort kolk, waarin verschillende Leiearmen samenkomen. In 1836 vroegen een aantal belanghebbende burgers om op deze plaats een brug te maken. Die brug, een metalen draaibrug uitgevoerd in plaatijzer, kwam er in 1876. Drie huizen werden afgebroken om plaats te maken. In 1972 werd de houten vloer van de brug vervangen door een plaat in gewapend beton. In 1978 verving men de oude sierlijke brugleuning door een eigentijdse versie.
De Krommewalbrug is een volledig gelaste constructie met een vernuftig systeem voor het tegengewicht dat de brug opent en sluit. De huidige brug dateert van 1993. Moderne staalconstructies worden gelast of met bouten verbonden. Gelaste constructies zorgen voor een egaler en gaver uitzicht. Ze kunnen gemakkelijker gesloten elementen, zoals kokers, buizen of holle profielen bevatten. Daardoor zijn er minder uitstekende delen zoals flenzen en hoeken aanwezig. Ook regenwater blijft er minder lang op staan wat bijdraagt tot beperkter onderhoud van het staal.
-
9. Minnemeersbrug
Een belle-époquebrug met kandelabers
De huidige Minnemeersbrug, verbindt de Baudelokaai met de Huidevetterskaai en ligt vlakbij het Industriemuseum. In de volksmond is ze ook gekend als de ‘Kongobrug’, naar de nabijgelegen Kongostraat. De eerste Minnemeersbrug, vermeld in 1338, lag wat verderop. Ze verbond de Goudstraat met de huidige Groenbrugstraat. De Minnemeersbrug kende doorheen de eeuwen heel wat verschillende versies: van een houten brug over een driebogige stenen brug naar een houten draaibrug en uiteindelijk een metalen draaibrug omstreeks 1870.
Om verkeerstechnische en stedenbouwkundige redenen, besloot men begin 1900 om 100 meter verder stroomafwaarts een nieuwe brug te bouwen. Dat gebeurde samen met een verhoging van de kades en de aanleg van een nieuwe sluis tussen de brug en de Steendam. Zoals dat gebruikelijk was in die tijd combineerde men metalen onderdelen en natuursteen, in hoofdzaak blauwe hardsteen. De brug was bedoeld als een monumentaal bouwwerk. Ze is uitbundig gedecoreerd en heeft sculpturale toevoegingen uit diverse stijlrichtingen. Dat is typerend voor de belle-époque-architectuur in Gent.
Op de Minnemeersbrug staan ook bronzen ‘kandelabers’. Dat zijn lantaarns die vroeger voorzien waren van gasverlichting (zie ook Sint-Michielsbrug). Eind 19e, begin 20e eeuw ontwikkelde gietijzer zich als constructiemateriaal. Die evolutie liep gelijk met het gebruik van gas als energievoorziening. Als straatverlichting vervingen fraaie gietijzeren gaslantaarns de oude olielantaarns. Een lantaarnopsteker, ook tondelier genaamd, stak elke avond de lampen aan. Ondertussen werd de verlichting op de Minnemeersburg omgebouwd tot elektrische verlichting.
- Bouwjaar: 1909
- Beheerder: Stad Gent
- Ontwerper: Niet gekend
- Opdrachtgever: Ministerie van Openbare Werken Bruggen en Wegen
- Aannemer: De Waele
-
10. Bataviabrug
Een beweegbare schakel naar de Oude Dokken
Bruggen maken van water een bindmiddel in plaats van een fysieke grens. Zo vormt de Bataviabrug, gebouwd in 2012, de schakel tussen het oude en het nieuwe stadsdeel van de Oude Dokken.
De Bataviabrug is 6 meter breed en bestaat uit een stalen draagstructuur bekleed met een houten brugdek. De leuning heeft geïntegreerde ledverlichting. Wanneer de brug laag staat, lijkt ze eerder op een ponton of pier aan het water. Maar het centrale deel van de brug kan in twee standen worden opgetild al naargelang het type schip dat de doortocht maakt. Dat optillen gebeurt door middel van hydraulische vijzels die in de stalen brugpijlers zitten en die toegankelijk zijn voor onderhoud. Ze hebben een diameter van ongeveer 3 meter en bevinden zich tot 20 meter onder het wateroppervlak. Een licht- en geluidssignaal waarschuwt de gebruiker bij de start van de beweging.
- Bouwjaar: 2012
- Beheerder: Vlaams Gewest -De Vlaamse Waterweg
- Ontwerper: DFA - Dietmar Feichtinger Architects
- Aannemer: Herbosch-Kiere nv
-
11. Sint-Jorisbrug
Een kemel, geslagen met klinknagels
De Sint-Jorisbrug overspant sinds 1909 de Leie tussen de Sint-Joriskaai en de Dampoortstraat. Haar eigenaardige, niet haaks tracé bezorgde haar de volkse bijnaam ‘Kemelbrug’. In 1908 schreef men dat de Sint-Jorisbrug de breedste brug van Europa zou worden. Ze verving drie naast elkaar gelegen bruggen die na haar bouw werden gesloopt en waarvan je nog restanten kan terugvinden. Ten noorden, in de precieze aslijn van de Steendam, bevond zich de oude Sint-Jorisbrug, toen een draaibrug. Ten zuiden lagen de Pasbrug, een vaste voetgangersbrug, en de Rode Torenbrug, een metalen draaibrug.
Bij de Sint-Jorisbrug kan je heel goed de techniek van het 'klinken' zien. Een techniek waarbij stalen onderdelen, zoals platen en profielen, door middel van klinknagels met elkaar worden verbonden tot balken en vakwerken. Die klinknagels werden verwarmd en roodgloeiend aangebracht in vooraf geboorde gaten. Daarna werden ze platgestampt met pneumatische hamers, een lawaaierig en arbeidsintensief proces. Stalen bruggen zijn onderhevig aan corrosie onder invloed van water en dooizouten. Daarom moeten alle stalen onderdelen blijvend beschermd en dus ook tijdig herschilderd worden. Dat is specialistenwerk en vergt de nodige beschermingsmaatregelen. Zo werd de Sint-Jorisbrug in 2020 volledig ingekapseld om de schilderwerken toe te laten.
De Stad Gent hecht veel belang aan kwaliteitsvolle fietsinfrastructuur. Zo wordt er sterk ingezet op onderdoorgangen die het mogelijk maken om vlot en veilig te kunnen fietsen zonder verkeer te kruisen. Dit is onder meer het geval onder de Sint-Jorisbrug,
- Bouwjaar: 1909
- Beheerder: Stad Gent
- Ontwerper: niet gekend
- Aannemer: niet gekend
-
12 Bavobrug
Een bescheiden, slimme tuibrug
Waar in Gent de Nederschelde samenvloeit met de Leie ligt de kleine Bavobrug, een elegante brug voor fietsers en voetgangers. Ze werd gerealiseerd in 2008 en was één van de eerste werken in het kader van het openleggen van de Nederschelde. De Bavobrug vormt een belangrijke schakel in het fietsnetwerk binnen de stad.
De Bavobrug is een tuibrug. Bij een tuibrug wordt de bovenbouw opgehangen aan schuine kabels die verbonden zijn aan pylonen. Het concept van de tuibrug is eerder bedoeld voor grotere bruggen. De Bavobrug is een kleiner ontwerp, maar met een uiterst licht brugdek en een groot aantal tuien. Die vele tuien maken een borstwering op de brug overbodig, wat haar een slank en transparant uitzicht geeft. Haar relatief lage pylonen maken dat de kleine Bavobrug niet erg opvalt tussen de omringende hogere gebouwen. Dit in tegenstelling tot haar collega tuibrug, de Keizersparkbrug, die met haar 40 meter hoge pylonen een duidelijk zichtbare toegangspoort vormt in de stad.
- Bouwjaar: 2008
- Beheerder: Vlaams Gewest - de Vlaamse Waterweg
- Ontwerper: ir. Luc Hesters
- Aannemer: Herbosch-Kiere nv
- Vermelding: nominatie Staalbouwwedstrijd
-
13. Nieuwbrug
Een brug over de nieuw opengelegde Nederschelde
De Nieuwbrug verbindt de Sint-Jacobsnieuwstraat met de Keizer Karelstraat. Het ontstaan van de Nieuwbrug gaat terug tot in de 12e eeuw. Ze ligt in het oudste gedeelte van de binnenstad. In 1951 was haar wegdek erg beschadigd door het steeds zwaarder wordende verkeer. De brug werd toen volledig vernieuwd in gewapend beton. Acht jaar later besliste men echter om de Reep te dempen en er parkeerruimte van te maken. De Nieuwbrug werd toen gesloopt op vier dagen tijd.
Al snel zag men in dat de demping van de Nederschelde niet de juiste beslissing was. In de jaren 80 al, kwamen de eerste voorstellen om haar te heropenen. Het effectieve startschot voor het opnieuw openleggen van de Nederschelde kwam er in 2002. Toen werd Portus Ganda aangelegd als passantenhaven en werd ook de site van het Van Eyckzwembad heraangelegd. In 2006 werd de (nieuwe) Nieuwbrug gebouwd en ook de Wijdenaardbrug aan het Bisdomplein. Later volgden de bouw van de Scaldissluis, de heraanleg van de Nieuwbrugkaai en de Oude Beestenmarkt. Ook de kaaimuren van het Bisdomplein werden hersteld. In het najaar van 2018 kon er dan eindelijk opnieuw water vloeien tussen Schelde en Leie.
- Bouwjaar: 2007
- Beheerder: Stad Gent
- Ontwerper: TV nv Haecon en D.&C. Van Impe & Partners
- Aannemer: Herbosch-Kiere nv
-
14. Wijdenaardbrug
Ter plaatse gestort en slim gekoeld
De Wijdenaardbrug verwijst naar een plek waar de rivier ooit veel wijder was dan elders. Die plek werd gebruikt als 'aard', een aanleg- en handelsplaats.
De Wijdenaardbrug werd, net als de Nieuwbrug, aangelegd binnen het project voor de heropening van de Nederschelde. Voor hun realisatie werd in 2002 een prijsvraag voor ontwerpers uitgeschreven. De architecten stelden twee identieke bruggen voor in architectonisch beton. De brug heeft een complexe vorm en is in verschillende richtingen gebogen. Door een op maat gemaakte bekisting kon de brug ter plaatse worden gestort. Bij het bindingsproces van het beton komt warmte vrij. Om te verhinderen dat die vrijgekomen warmte schade zou berokkenen aan het beton, zorgde een inwendige, spiraalvormige leiding met waterdoorvoer voor de nodige afkoeling tijdens het uithardingsproces.
Eind 2007 waren beide bruggen afgewerkt. In de jaren daarna werden de Oude Beestenmarkt, de Nieuwbrugkaai en tenslotte ook het Bisdomplein en de Reep heraangelegd. Op 24 september 2018 werd de laatste dam weggegraven in de Reep en vloeiden de Nederschelde en de Leie er opnieuw samen.
- Bouwjaar: 2007
- Beheerder: Stad Gent
- Ontwerper: TV nv Haecon en D.&C. Van Impe & Partners
- Aannemer: Herbosch-Kiere nv
-
15. François Laurentoverwelving
Twee watertunnels van gemetselde gewelfbogen
De overwelving van de Nederschelde was in de jaren 1884-1885 een onderdeel van het Zollikofer - De Vigneplan. Dat plan wilde oude stadsdelen saneren en een vlotte verbinding creëren tussen het Zuidstation en de Korenmarkt. De overwelving gebeurde onder andere uit vrees voor de verspreiding van tyfus en cholera via de waterlopen.
Een overwelving als deze bouwen, zou vandaag de dag onbetaalbaar zijn qua manuren. Voor de bouw legde men eerst plaatselijk de rivier droog. Daarna trok men kaaimuren en middensteunen op waarop de gewelven rusten. Deze gewelfbogen werden gemetseld met behulp van houten 'formelen', dat zijn ondersteuningsconstructies die na het verharden van de mortel verlaagd werden en weer weggenomen. Het grootste deel van de twee watertunnels werd gerealiseerd met bakstenen. Voor de constructieve onderdelen gebruikte men natuursteen.
De bouw van de François Laurentoverwelving maakte één van de oudste bruggen van Gent onzichtbaar, de Braembrug (ook Brabantbrug genoemd). De bogen onder deze brug, Braemgaten genoemd, bevatten een stuw die het waterpeil regelde tussen de Bovenschelde aan de Krook en Nederschelde aan de Reep. Zonder die stuw zou het Scheldewater wegvloeien via de Ketelvest. Bij die Braemgaten hoorde ook een watermolen. Deze graanmolen, die voor het eerst vermeld wordt in 1297, verdween in 1881 bij de uitvoering van het Zollikofer - De Vigneplan. Het plein dat na de overwelving ontstond is genoemd naar François Laurent, Gents politicus en hoogleraar aan de universiteit.
In 2017 werd de Brabantdam vernieuwd. Bij die heraanlegwerken legde men een zware betonnen plaat over het gewelf. De draagkracht van de gewelven bleek daarna voldoende sterk om er het verkeer en de tram te laten overrijden. Op die manier dragen oudere constructies ook nieuwe verkeersinrichtingen, waardoor de stad zich blijvend kan vernieuwen.
- Bouwjaar: 1884
- Beheerder: Stad Gent
- Ontwerper: Niet gekend
- Aannemer: Everaert Gebroeders
-
16. Walpoortbrug
Een stalen balkbrug
De Walpoortbrug, gebouwd in 1928, is een stalen balkbrug. De meeste stalen bruggen uit die tijd, waarvan er nog steeds in dienst zijn, zijn balkbruggen. Staal is betrouwbaarder dan gietijzer en bestand tegen hoge trek. Het brugdek van de Walpoortbrug is geklinknageld (zie Sint-Jorisbrug) en werd geschilderd in kleuren die gekozen werden door de Gentse kunstenares Lili Dujourie.
De Walpoortbrug verwijst naar de Walpoort die er nog stond tot 1730. In de middeleeuwen werden op het tracé van de verschillende stadsomwallingen, bruggen aangelegd over waterlopen en grachten als onderdeel van een versterkte of beschermde toegang. De Walpoortbrug is daar een voorbeeld van.
-
17. Charles Marcellisbrug
De eerste gietijzeren brug in Gent
De Marcellisbrug van 1844 was de eerste gietijzeren brug in Gent. Ze is vernoemd naar advocaat Charles Marcellis. Hij legde het brugdossier voor aan de gemeenteraad. Als oprichter van een ijzergieterij was hij een vurig verdediger van ijzeren constructies. Het transport van de samenstellende delen van de brug (de langsliggers bestonden uit twee afzonderlijke helften) gebeurde per trein.
De Marcellisbrug kwam tot stand na de verbreding van de Lammerstraat. Daarvoor was de Lammerstraat slechts 6,5 meter breed en in de richting van de Sint-Pietersnieuwstraat versmalde ze zelfs naar een steeg van amper 2 meter breed. Het Zuidstation werd ingehuldigd in 1937. Als je weet dat de Vlaanderenstraat werd aangelegd in 1884, begrijp je dat de Marcellisbrug een belangrijke doorsteek vormde tussen het station en het stadscentrum. Voor de bouw van de Marcellisbrug stak men in de Lammerstraat, de Muinkschelde over via een klein houten brugje.
De eerste Marcellisbrug had echter één nadeel, ze lag namelijk niet in het verlengde van de straat en haaks ten opzichte van de stroom. Daarom werd ze al na 20 jaar afgebroken om in 1866 plaats te maken voor een ijzeren brug. Die werd vanwege roestvorming in 1952 vervangen door een brug in voorgespannen beton.
-
Meer weten over Gentse bruggen? Boekentip!
-
Het boek 'Gentse Bruggen, verbonden door tijd en techniek' neemt je mee op reis over water, wegen en vooral bruggen in Gent. Ingenieurs en historici belichten o.a. de evolutie van materialen en technieken binnen de context van een steeds veranderende mobiliteit.
De auteurs selecteerden 23 Gentse bruggen. Bij iedere brug is er aandacht voor de historiek, de bouwtechnische aspecten, de architectuur en de rol in de mobiliteit van de gebruikers.
Deze uitgave is voorzien van prachtige beelden van de bekende architectuurfotograaf Filip Dujardin en is een publicatie van de Dienst Wegen, Bruggen en Waterlopen van de Stad Gent.
Interesse?
Het boek kost 29,95 euro. Je kan het kopen in:
- het STAM
- de Gentse Stadswinkel
- het Industriemuseum Gent
- de boekhandel.
(ISBN: 9789461617040)