De magie van verhalen in alle talen

Juf, mogen we nog eentje? Zo enthousiast zijn de leerlingen van Floor, co-teacher in de eerste graad op basisschool De Mandala, over Het Vertellement. Minstens één keer per week vraagt de klas naar een nieuw verhaal, voorgelezen door een Gentenaar in diens moedertaal. Van Frans en Bulgaars tot Fins en Farsi - ze krijgen er niet genoeg van! 

Floor, hoe leerde je Het Vertellement kennen? 

'Via een vrijwilligster die in onze klas komt voorlezen. In het begin was ik wat sceptisch. Ik dacht dat de kinderen na een paar verhalen in een onbekende taal hun interesse zouden verliezen. Maar het tegendeel bleek waar: ze blijven geboeid en willen steeds nieuwe talen en verhalen ontdekken. Aanvankelijk zocht ik telkens de Nederlandse vertaling in de bibliotheek, maar dat bleek niet nodig. Het raden waar het verhaal over gaat, is juist een heel interessante oefening!' 

Hoe gaan jullie nog concreet aan de slag met de verhalen? 

'Vooral verhaalplezier en reflectie staan centraal. We stellen vragen als: Zou dit de naam van een personage kunnen zijn? Klinkt deze taal vrolijk of eerder boos? Kinderen herkennen vaak woorden uit andere talen en maken verrassende connecties. Vorig jaar tekende ik geregeld op het bord en schreef ik woorden fonetisch op. Ook de verschillende schrifttekens zijn interessant om bij stil te staan. We luisteren naar het ritme van de taal, plaatsen de talen op een wereldkaart … er is stof genoeg om over te praten!' 

Hoe kiezen jullie de verhalen? 

'We zijn gestart met de thuistalen van de kinderen in de klas. Daarna kwamen de suggesties vanzelf: een Duits verhaal voor iemand die op reis ging naar Duitsland, een Portugees verhaal voor de Ronaldo-fans … Eigenlijk kan alles een aanleiding zijn. Tijdens het thema ‘kledij’ luisterden we naar Vol wol in het Russisch, en toen iemand een Gruffalo-wandeling had gemaakt genoten we van dat verhaal in het West-Vlaams en het Bulgaars.' 

Hebben jullie een favoriet verhaal? 

'Het verhaal in Vlaamse Gebarentaal was een schot in de roos! De kinderen begonnen meteen te protesteren dat ik het geluid vergeten was. Het is ongelooflijk hoe je zonder woorden toch helemaal in een verhaal wordt meegezogen. Het ging over een jongen die op een ochtend wakker wordt met een gewei en zich afvraagt wat hij ermee moet doen. Dankzij de prenten en de gebaren werd alles helemaal duidelijk.' 

Welk effect heeft het op jouw klas? 

'Het versterkt de verbondenheid tussen de kinderen. Ze praten met elkaar over hun thuistaal en ontdekken wat ze gemeenschappelijk hebben. Sommige kinderen kunnen op school met niemand anders hun thuistaal spreken, dus de trots is groot als ze iets kunnen vertalen of zelfs mij verbeteren: ‘Nee juf, dat gaat niet over een mama, maar over een oma!’ Als school zien we meertaligheid als een absolute meerwaarde en rijkdom. Dankzij Het Vertellement kunnen we daar optimaal van genieten.' 

Welke drempels zijn er om hiermee te starten? 

'Ik had nooit gedacht dat luisteren naar een verhaal in een onbekende taal zo’n succes zou zijn. Hoe lang kan je aandachtig blijven bij een verhaal dat je niet begrijpt? Die zorg bleek onnodig. De leerlingen herkennen altijd iets. De lengte van de verhalen van Het Vertellement is ideaal. Wanneer ik langere verhalen of boeken voorlees, merk ik dat sommige kinderen afhaken. Maar ook voor oudere leerlingen kan het een verrijkende ervaring zijn. Zij kunnen er weer andere doelen of invalshoeken aan koppelen.' 

Werken jullie verder nog rond meertaligheid? 

'Ja, zeker. Tijdens de voorleesweek komen ouders voorlezen in de moedertaal. In de les wiskunde tellen we allemaal een keer in het Bulgaars of in het Fins. En ook op de Dag van de Thuistaal zetten we meertaligheid in de kijker. Zo tonen we de kinderen dat het een echte rijkdom is om meerdere talen te spreken of te begrijpen.'