43
hOe?
beveiligdevormvanhetaanleverenvangeo-dataaan3d-vie-
wersof lokalegeo-toepassingen.
4. Datawarehouse
Datawarehouses(ziep.27)wordenookgevoedmet
3d-datadiedooranderenkunnenwordengebruikt.
5. Metadata
Metadatabetekent: informatieover informatie.Wie
heefteentekeninggemaakt,opwelkedatum,metwelke
nauwkeurigheid, inwelkcoördinatensysteemishet ingepast,
metwelkefrequentiewordtdatageactualiseerd, enzovoort.
Metadatawordtdikwijlsverwaarloosdofnietaangebracht,
maarze iscruciaal omnadiennaar juistebestandentezoeken in
megadatabanken.
OpsLaan Van 3D-Data en DataWarehOuse: Wat Is metaData?
1. Lokaal
Langgeledenwashetcomputergeheugenzodanigklein
dat jeallegegevensopeenexternedragermoestbewaren.De
geheugens ineenPCzijnvandaagzogrootdat jeeenvolledig
city-model,ookal teltditveleparameters,daaropkwijtkan.
Hoekleinerdeentiteit ineen3d-model,bijvoorbeeldeenhuis,
hoemeergedetailleerde infoeengemeentelijk3d-model zal
bevatten.Maarookdaarvoor iseen lokaleschijfvoldoende.De
terrabytesexterngeheugenzijnmeerdanbetaalbaar,dusdat
valtmee.Zelfsdegrotehoeveelheiddatadienahet3d-scannen
ontstaatkandaaropbewaardworden.Maarveilig ishetniet.
Zo’n3d-modelwordtookaltijdwel doormeerderemensen
gebruiktofgevoedmetnieuween/ofaanvullendegegevens.
2. Netwerk
Ineenoperationeleomgevingbewaar jezo’n
3d-modellenopnetwerkschrijvenmetbeveiligdebackup. De
groteuitdaging isomeengeïntegreerdsysteemvanopslagen
backuptecombinerenmeteenactualisatieprocesensnelle
toegankelijkheid. Extramoeilijkheid isdevertaalslagvan
2D-datanaar3d-data. Eenconversiedieeigenlijkandersom
moetbekekenwordendanwatmenmeestal spontaanzou
doen.Menvertrekt idealitervaneen3d-conceptwaarbijmen
2D-dataprobeert te integrerenennietomgekeerd.Hetwordt
eenuitdagingvoorgemeentenenandereoverhedenomdithet
komendedecenniumdoordachtvoor tebereiden.
3. ‘The cloud’ en services
Denieuwetrend isgegevensopslaan in ‘thecloud’.Dit
wil zeggen,bij externegespecialiseerdebedrijvendieaan
dumpingprijzengeheugenruimteaanbiedenopmegaservers
metvoldoendebeveiliging.Nochtans isniet iedereenbereid
gevoeligegegevensenzekergegevensvandeoverheidwaar
privacy-aspectenextraspelen, zomaaropeenexterne
geheugenserver teplaatsen. Bij 3d ishetookzodateenvlotte
data-streamingnodig is, engeziendegrotedatahoeveelheden
isdateenextraaandachtspuntbij hetdeponerenvandata in
‘thecloud’. gis-services(ziep.36en37)zijnhoedanookeen
