50
3. GIS-formaten
Inde3d-gis-wereldmoeteenonderscheidgemaakt
wordentussen2,5d-en3d-vormenofgeometrieën. Bij
2,5d-gisworden(grond)vlakkenopbasisvanbepaalde
attribuutinformatie(ziep.30)meteenbepaaldehoogte
getekenden ingekleurd.Dit isvergelijkbaarmethoezebij
verkiezingsuitslagendestaafjesperpartij eenhoogtegevenop
basisvanhetattribuut ‘percentage’.Ditkanmenookdoenmet
een3d-model vaneengemeente. Zokrijg jeeen3d-model dat
geenwerkelijke ‘morfologie’ of ‘vorm’weergeeftmaareen
hoogtevolgenseenbepaaldewaarde. Zo’n3d-model bestaat
eigenlijkuiteen2d-vlakaangevuldmeteendatabankwaardeen
isdus2,5d.Daarvoorgeldenandereuitwisselingsformatendan
indien jekopie-conformeengebouwin3d volledignabouwt
zoalsheter inwerkelijkheidvormelijkookuitziet.Bij giswordt
meestalmet ‘projecten’ gewerkt.Dezebestandenbevatten
verwijzingennaar3d-en2d-bestanden,maardiezittendan
niet INdieprojectbestanden.Menspreektookvangeodatabase
ofgeodatabanken.
4. CAD-GIS formatenenCityGML
Omalleproblemenvanuitwisselingtussen3d-cad-en
3d-gis-wereldenteomzeilenontstondenkele jarenterug in
DuitslandhetCity-gml uitwisselingsformaat.Hetdefinieert
klassenenrelaties ineen3d-model voor stedenengemeenten.
Zowel geometrie(vorm), uiterlijkeeigenschappen, alstopologi-
scheensemantische informatiekaner inwordenopgenomen.
Deuitgebreide informatie inhetuitwisselingsformaat laat
complexedataverwerkingenanalysetoeopuitgewisseldedata.
Onderliggendformaat isgml (GeographicMarkupLanguage)
waarinookal ineenxml-coderinggeometrieengeografische
informatiewordtopgeslagen.City-GMLwordteenwereldstan-
daarden isdaaromookals ‘opendata’ instrument interessant.
5. Puntenwolken
Voor resultatenvaneenrasterscannerzijnerdanook
typischeformatenvandatasetsmetvooral ofuitsluitend
puntenwolken(x,y,z-coördinatenvangigantischveel punten),
bijvoorbeeld: Pts,Xyz, Las,…
uItWIsseLInGsFOrmaten
1. Wat?
Uitwisselingsformatenzijndigitalebestandsformaten
waarmee jedata, incasu3d-data, vandeenesoftwarenaar
eenanderesoftwarekanomzetten. Sommigedigitaleformaten
vaneenbepaaldesoftwareontwikkelaarkunnenzopopulair
wordendatzedoorandereontwikkelaarsookals leesbaarof
exporteerbaarwordengeïntegreerd, zodatdezeooktot
uitwisselingsformaatuitgroeien. Er iseenverschil tussen
uitwisselingsformaten indecad en inde giswereld(ziep.54).
2. CAD-formaten
Indecad-wereld ishetdwg-formaat (DraWinG)van
Autodesktoteenwereldstandaarduitgegroeid, terwijl eigenlijk
hetdxf (DrawingExchangeFormat)bestand inessentieals
uitwisselingsformaat isopgezet.Nietteminzorgthetuitwisse-
lenvan3d-datatochdikwijlsvoorproblemen. 3d-game
enginesgebruikendannogeensspecifiekecad-formaten.
Mogelijkecad-formatenzijn: dwg,dxf, 3ds,Max, kmz, skp,
dae,Dgn,Dwf,Obj,vrml (VirtualMarkupLanguage, vergelijk-
baarmethtml (HyperTextMarkupLanguage)…
