‘Aanwezigheid op school begint bij vertrouwen en betrokkenheid’

De wekker ging niet af, de bussen staken, of ik heb gewoon geen zin. Ook op EDUGO De Brug krijgt het schoolteam dagelijks te maken met leerlingen die te laat komen of helemaal niet opduiken. Een puur sanctionerend beleid? Dat werkt niet, weten leerlingenbegeleiders en leerkrachten Gilles, Jasper en Béatrice. Zij kiezen voor een preventieve aanpak: een vertrouwensband opbouwen, werken aan een verbindend schoolklimaat en ouders actief betrekken. 

Sommige leerlingen krijg je heel moeilijk gemotiveerd om naar school te komen. De rol van een leerlingenbegeleider kan hierin cruciaal zijn. Gilles, leerlingenbegeleider in de B-stroom, vertelt: ‘Alles begint bij vertrouwen. Meteen straffen opleggen? Dat werkt niet. Ik probeer leerlingen te laten inzien wat school hen kan opleveren. Mijn leerlingen in de arbeidsmarktfinaliteit hebben vaak nog maar vier jaar school te gaan voor ze aan de slag kunnen. Samen zoeken we naar wat ze echt graag doen en stippelen we een traject uit, zodat ze een tastbaar doel voor ogen hebben.’ 

De redenen waarom leerlingen te laat komen of niet opdagen, zijn heel uiteenlopend. Soms ontbreekt de motivatie, maar het kan evengoed aan het traject naar school liggen. Dan is snel schakelen essentieel. Jasper, leerlingenbegeleider in de A-stroom, vertelt over een leerling die geregeld haar bus miste. ‘Ze moest dan telkens haar vader bellen om haar te brengen, want hij vond de route onveilig. Samen hebben we via de routeplanner van De Lijn een alternatief gezocht. We hebben ook samen haar vader gebeld om het nieuwe traject uit te leggen. Het resultaat? Ze is nu altijd op tijd op school.’

Een hechte klasgroep 

Ook de sfeer in de klas speelt een grote rol in het welzijn van leerlingen. Vorig schooljaar verliep het moeilijk in enkele klassen uit de sportrichting. De leerkrachten zaten met de handen in het haar en schakelden de hulp in van Groep Intro. Sien van Groep INTRO werkte met proactieve cirkels in de klassen, maar al snel bleek dat ingrijpen op dat moment te laat kwam.  

‘Daarom beslisten we om vanaf de start van het schooljaar in te zetten op verbinding,’ vertelt Béatrice, leerkracht Frans. ‘We startten met het traject Samen Maakt School en vormden met enkele collega’s de werkgroep Gouden Weken. Via activiteiten werken we aan een sterke groepsdynamiek en een fijne klassfeer vanaf dag één. We zijn klein gestart, maar willen het project verder uitbreiden. Het traject loopt drie jaar, dus we hebben tijd om bij te sturen.’ Ook in de B-stroom werken ze hieraan, zegt Gilles. ‘Daar stellen we de klassen pas samen na enkele dagen. Zo kunnen we eerst observeren hoe leerlingen zich gedragen in groep en vervolgens de juiste mix maken.’ 

Doorheen het schooljaar helpt het enorm om activiteiten te organiseren die leerlingen aanspreken. Jasper: ‘Momenteel loopt de Sportacus Challenge over de middag. Leerlingen nemen het tegen elkaar op in sportieve uitdagingen. Wat merken we? Het aantal afwezigen is drastisch gedaald. Zelfs als ze ziek zijn, komen ze opdagen om niets te missen.’ 

Ouders mee op de kar 

Een niet te missen partner in het schoolengagement van hun kinderen zijn de ouders. Jasper: ‘Zelf bel ik regelmatig met ouders, maar in de B-stroom hebben we de hulp van brugfiguur Pieter. Hij kan kort op de bal spelen. Als het aantal afwezigheden zorgwekkend wordt, springt hij op zijn fiets en klopt hij aan. Gisteren nog kreeg hij zo een jongen terug naar school. Op zijn elektrische step weliswaar, maar hij was er!’ 

Soms loopt de weg naar school ook via broers of zussen, vult Gilles aan. ‘We hadden een leerling die op zijn vorige school ook veel afwezig was. We namen contact op met zijn oudere zus en dankzij haar slaagden we erin hem bijna elke dag naar school te krijgen.’ 

Preventie als basis  

Welke ambities hebben ze nog? ‘De weg via de spijbelpolitie en de jeugdrechtbank is lang en omslachtig. Daarom willen we nog sterker inzetten op preventie’, vertelt Gilles. ‘Leerlingen laten nadenken over hun traject naar school, proactieve cirkels organiseren en inzetten op verbinding en motivatie.’ Béatrice besluit met een knipoog: ‘Hopelijk krijgen we zo alle leerlingen gemotiveerd in de klas – zelfs voor Frans!’