Leerlingbemiddeling

Veel ruzies tussen leerlingen blijven in school buiten het zicht van volwassenen. En als ze wel in beeld komen, zijn ze vaak al uit de hand gelopen. Leerlingbemiddeling kan helpen zulke ruzies eerder te signaleren en sneller zonder geweld op te lossen. PBSOG traint scholen bij het duurzaam invoeren van leerlingbemiddeling of peer mediation.

Wat is leerlingbemiddeling of peer mediation?

Leerlingbemiddeling is werken aan een vreedzame school.
Kinderen (leerlingbemiddelaars) die andere kinderen helpen een ruzie oplossen is een krachtige manier om geweldloos ruzie op te lossen.
Met leerlingbemiddeling (LBM)kunnen veel ruzies geweldloos opgelost worden of kan worden voorkomen dat ruzies uit de hand lopen.
Leerlingbemiddelaars gaan in dialoog met de kinderen die ruzie hebben. Deze dialoog is gebaseerd op een gelijkwaardige relatie: ik ben oké, jij bent oké.
Dit gebeurt opbouwend volgens een stappenplan en met respect voor beide of meerdere betrokkenen. Op die manier voelen de kinderen zich gehoord en begrepen en voorkomt men verder escaleren. Kleine ruzies hebben zo geen kans om te escaleren. Meer nog, vaak wordt naar oplossingsstrategieën gezocht waardoor de ruziënde kinderen moeilijke situaties beter de baas kunnen en deze autonoom leren oplossen.​

​Hoe ziet zo’n implementatie traject eruit?

• Fase 1: De basistraining voor het schoolteam in twee studiedagen.

Het hele schoolteam kan de basistraining volgen onder de vorm van studiedagen. Tijdens deze training ontwikkelt het schoolteam visie rond het thema: “ Hoe gaan wij om met ruzie of conflicten op onze school? Hoe werken wij aan een vreedzame school? “

Het team verruimt haar kennis rond het thema, leert strategieën en vaardigheden die worden ingezet bij bemiddeling en krijgt advies en inzichten rond zowel helder communiceren als valkuilen bij communiceren. Het is een training van denken, voelen en doen.

• Fase 2: De thema’s voor de kinderen in een vijftal lessen.

Alle leerlingen op een deelnemende school krijgen in de klas thema lessen over het omgaan met ruzie en bijbehorende basisgevoelens zoals boosheid, verdriet, angst, eenzaamheid. Kinderen leren het verschil tussen plagen en pesten.
Thema’s die aan bod komen zijn: Ruzie, wat is dat? Hoe reageren we bij ruzie? Wat is belangrijk voor iedereen? Wat zijn de grootste oorzaken van ruzie? Hoe kunnen ruzies aflopen?
Ze leren vaste stappen die behulpzaam zijn bij het bespreken van een ruzie.

• Fase 3: De groep bemiddelaars wordt gevormd.

Na enige tijd kan een groep van 12 leerlingen genomineerd worden door hun medeleerlingen om een training leerlingbemiddeling te volgen. Dit is bewust een gemengde groep waarin kinderen zitten uit elke klas vanaf het 3de tot en met het 6de leerjaar.

• Fase 4: De leerlingenbemiddelaars worden getraind.

De groep van 12 leerlingbemiddelaars worden getraind in vier dagdelen.

Doe even de oefening mee:

Hieronder drie verschillende manieren van aanpak, telkens met een klein verschil maar met een grote inpakt. Welke van deze drie voelt goed, past bij jou?

1. Wij, bemiddelaars zijn er voor jullie, luister dus goed naar ons, want wij zullen jullie zeggen wat het beste/belangrijkste is voor jullie.
2. Wij, bemiddelaars zijn er voor jullie, luister goed naar ons, want wij hebben uitgezocht wat ons het beste, belangrijkste lijkt voor jullie.
3. Wij, bemiddelaars zijn er voor jullie, en helpen graag uitzoeken wat jullie vinden dat het beste, belangrijkste is voor jullie.

Enkel nummer 3 klopt bij leerlingbemiddeling. Leerlingbemiddelaars werken niet vanuit het ‘beter’ weten = wij zijn oké, jij bent niet oké. Wel vanuit een gezonde nieuwsgierigheid = wij zijn oké, jullie zijn oké. Deze leerlingbemiddelaars leren een aantal regels voor het voeren van een bemiddelingsgesprek en worden gecoacht in het beoefenen van bemiddelingsgesprekken.

Conflictbemiddeling verloopt in zes stappen:

1. Stop en koel af.
2. Praat met elkaar en luister naar elkaar.
3. Zoek uit wat de behoeften zijn, en wat echt belangrijk is.
4. Stimuleer tot het bedenken van oplossingen.
5. Kies het voorstel of alternatief dat beide partijen het beste vinden.
6. Sluit af met het plan te laten ondertekenen

Leerlingbemiddelaars werken altijd in tweetallen. De leerkrachten hanteren deze stappen ook, in conflictsituaties tussen kinderen onderling.

De rol van LBMcoördinatoren:
LBM-coördinatoren zijn leerkrachten die optreden als coördinator van Leerlingbemiddeling. Zij hebben de basistraining (zie fase 1) gevolgd en hebben deelgenomen aan de training van de leerlingbemiddelaars. De bemiddelaars treden op als een soort mentor voor de medeleerlingen met het conflict. Zij begeleiden en coachen de leerlingen die bemiddelen. Deze LBMcoördinatoren die het project coördineren volgen een tweedaagse training (of vier dagdelen) in mediationvaardigheden en het geven van de themalessen. Twee van hen zijn aanwezig bij de training van de leerlingbemiddelaars in vier dagdelen.

Resultaat
Na afloop hebben de leerlingen/deelnemers inzicht in het ontstaan en verloop van conflicten. Zij weten hoe zij kunnen de-escaleren. Zij hebben vaardigheden ontwikkeld om te bemiddelen bij conflicten en kunnen deze inzetten op hun school.

Procedure
Intakegesprek, schoolteampresentatie, training (studiedagen) van het schoolteam in vier dagdelen, uitvoering van de themalessen in de klassen, trainen van de bemiddelaars in vier dagdelen, certificaatuitreiking van de bemiddelaars, evaluatie op kernteamniveau en opvolging.

Leerlingbemiddeling kan ook op jouw school!
Hoe pak je dat aan? Hoe ziet zo’n traject eruit? En hoe implementeer je dat op je school?