“Ondernemers zijn anno 2020 terug een statussymbool”

Telde 2019 nog het hoogste aantal gestarte ondernemingen in Vlaanderen ooit, dan belooft 2020 een ander verhaal te worden. De coronacrisis hakte diep in op het traditioneel sterke Vlaamse ondernemerslandschap. En toch… gooi het kind niet met het badwater weg. “Een hertekend ondernemerslandschap hoeft niet persé een slechter ondernemerslandschap te zijn,” aldus UGent- professor Strategie en Ondernemerschap Petra Andries.

De ondernemer anno 2020, een statussymbool

Laten we het anders meteen over het goede nieuws hebben. Want hoewel het Vlaamse ondernemerslandschap de afgelopen jaren veel veranderingen doormaakte, waagden nog nooit zoveel Vlamingen de stap naar een zelfstandig beroep. “Dat is vooral het gevolg van enkele opvallende trends die we de laatste jaren noteerden,” vertelt professor Andries. “De perceptie van Vlamingen ten opzichte van ondernemen en ondernemers is de laatste jaren volledig gekeerd waardoor ondernemerschap nu echt wel als een mogelijke carrièrepiste wordt beschouwd. Mensen zien de opportuniteiten van een zelfstandig beroep in. Onderzoek toont bovendien aan dat 60% van de Vlamingen een hogere status koppelen aan ondernemers”. Geen wonder dat 2019 een piek aan ondernemers telde.

De opportuniteiten van de crisis

Dat alles kwam dit jaar plots tot stilstand toen een onbekend virus de wereld veroverde en de economie letterlijk plat legde. “Hoe het postcorona-ondernemerslandschap zich zal hertekenen, valt nog af te wachten. Het is op dit moment zelfs nog koffiedik kijken hoe en of de ondernemingen hun doorstart overleven, maar dat er iets zal veranderen is zeker,” vertelt professor Andries. “In elke crisis zitten opportuniteiten, zowel voor grote als kleine ondernemingen. Aan de ondernemers om die te ontdekken, verkennen en uit te spelen,” zegt professor Andries. “Al ben ik daar vrij gerust in, want ondernemers zijn over het algemeen flexibel en veerkrachtig. Ze kunnen zich goed aanpassen en zullen dus creatief te werk gaan om in te spelen op de uitdagingen van vandaag en morgen. Velen namen de voorbije weken hun businessplan nog eens extra onder de loep om het aan te passen of te verbeteren”.

Online of game over

Concreet kijkt professor Andries vooral naar het digitale verhaal. “Dat wordt nog belangrijker dan voordien. Voor bedrijven die nog niet mee zijn met dit verhaal, in het bijzonder dan in de retailsector, wordt het heel moeilijk. Maar ook hier zie je de houding snel wijzigen en duiken er creatieve oplossingen op. Denk maar aan Maxim Sergant die enkele edities terug nog Student-Ondernemer van het jaar werd en een platform ontwikkelde waarop bakkers, slagers,… kunnen intekenen om zo snel, eenvoudig en goedkoop een website te hebben. Als kleine zelfstandige is een website bouwen en onderhouden immers ontzettend duur. Maar als je gaat samenwerken, dan kan het wel. Dergelijke oplossingen gaan we vermoedelijk nog meer zien,” zegt professor Andries.

De overheid als coach, groeistimulator, onderwijsmentor en administratieve hulp

Los van de ondernemers zelf, speelt ook de overheid een belangrijke rol in het toekomstverhaal van veel ondernemingen benadrukt experte Andries. “De overheid zou bedrijven nog meer kunnen ondersteunen door voor administratieve vereenvoudiging te zorgen. Maak de papierwinkel eenvoudiger en zorg ervoor dat de vele initiatieven en subsidies makkelijker te vinden zijn. Ook voor ondersteunende vrije beroepers als boekhouders en bedrijfsadviseurs die vaak zelf niet op de hoogte zijn van wat er allemaal bestaat. Want een ondernemer moet vooral ondernemen om de kans op succes te verhogen,” aldus de professor.

“Daarnaast blijft inzetten op coaching belangrijk. Want een goed idee maakt het al te vaak niet waar tot een goed concept omdat de ondernemers door een gebrek aan kennis, expertise en coaching belangrijke dingen over het hoofd zien om die eerste opstartperiode door te geraken”. Ook aan de basis van het systeem ziet Petra Andries nog opportuniteiten. “Ik ken de onderwijsdossiers en -plannen niet in detail, maar het valt mij over het algemeen toch op dat een schoolomgeving ook in 2020 nog al te vaak gericht is op zitten en luisteren. In mijn aula zitten daarom nog steeds maar weinig studenten die durven praten, discussiëren of vragen stellen en dat vind ik bijzonder jammer. Hoewel VLAIO stimulerende projecten als de mini-onderneming opzet, merk ik dat het middelbaar onderwijs ondernemerschapsprojecten nog al te vaak stiefmoederlijk behandelt. Dikwijls komen ze enkel bij de technische of economische richtingen aan bod. En dat is jammer, want ondernemerschapsvaardigheden zijn belangrijk voor studenten uit elke richting.”

Tenslotte moet de overheid haar ondernemers blijven stimuleren om te groeien. “Veel van onze ondernemingen zetten al dan niet bewust nooit de stap om door te groeien van een goed idee of solide KMO naar the next big thing. Daardoor blijft onze economie kwetsbaar omdat we afhankelijk zijn van een beperkt aantal grote multinationals. En in de wereld van vandaag, die veel globaler is, zien we daar ook veel sneller de gevolgen van. Vlaanderen en België hebben meer bedrijven nodig die willen groeien en dat zou de overheid maximaal moeten ondersteunen”.

Interesse om te ondernemen in Gent? Bekijk dan zeker onze website en ontdek wat de Stad je te bieden heeft.