“Als je iets opstart, moet je het schaalbaar maken”

Het moet zowat 5 jaar geleden zijn dat Chris De Backer en Yannick Claerman zich waagden aan het brouwen van een eigen Kombucha thee. Nog geen jaar later professionaliseerde het duo zich en zag hun microbrouwerij Yugen Kombucha het licht. 4 jaar later en 1 vennoot (Peter Versieren) rijker, worden er 1 miljoen flessen per jaar gebrouwen van het Gentse drankje. Daarmee is het merk de Belgische marktleider in zijn genre en zijn de stichters klaar om na België, nu ook Europa te veroveren. “We hebben de lat hoog gelegd. Als we dan minstens in de buurt komen, zijn we tevreden,” vertelt Chris, een van de 3 vennoten, ons tijdens een interessant gesprek over ondernemen en groeien.

1 miljoen flessen

“Toen Yannick en ik mekaar 5 jaar geleden ontmoetten, hoorde ik dat Yannick een Kombuchacafé wilde opstarten. We waren allebei net terug uit de VS. Daar kreeg Yannick de Kombucha-smaak te pakken toen hij na een zware kater zijn heil vond in het drankje als het perfecte detoxmiddel. Terug in België, vond Yannick het enkel in de biowinkel terug. Vaak ook met een veel mindere smaak. Vandaar zijn idee om zelf een betere variant te gaan brouwen. Aanvankelijk zou ik Yannick ondersteunen bij de uitbouw van een gratis crowdfundingcampagne. Maar al snel kwam ik tot het besef dat dit gewoon de uitgelezen kans was om de markt te veroveren met een product dat goed is voor de gezondheid,” vertelt Chris.

Daarom stelde ik Yannick voor om mee in het project te stappen, om het product samen naar een hoger niveau te tillen. En zo werd het idee van een Kombuchacafé al snel bijgestuurd naar een eigen Kombuchamerk. Het eerste jaar brouwden we meteen 40.000 flessen vanuit onze eigen microbrouwerij. Ondertussen hebben we er met Peter een derde partner bijgehaald en werd onze start-up uitgebouwd tot een scale-up met internationaal groeipotentieel. Vandaag produceren we 1 miljoen flessen per jaar en zijn we de Belgische marktleider”.

Voorbereiding is alles

Dat succesverhaal kwam uiteraard niet zomaar uit de lucht vallen. “Eigenlijk hebben we onze brand tijdens het eerste jaar proefdraaien volledig ontwikkeld. Zo hadden we dankzij BRIDEE, een project voor startende ondernemers in samenwerking met de Vlerick businessschool en designscholen, ons huiswerk grondig gemaakt. Een jaar lang hebben we ons idee afgetoetst met consumenten, business studenten, product designers,… Op basis van human centered technieken zoals persona’s, customer journeys, etc. hebben we onze brand tot in de puntjes uitgedacht en uitgewerkt. Een luxe, want omdat we nog niet officieel gestart waren, hadden we daar toen nog heel veel tijd voor. Maar voorbereiding is alles en ook al kost het heel wat tijd, je verdient het later tienvoudig terug.”

Love brand

Wat maakt hun product dan zo anders dan de concurrentie? “Het succes van Yugen Kombucha zit hem los van de smaak, vooral in de brand. Met ons drankje wilden we meer dan een drankje zijn,” vertelt Chris. “Er moest een verhaal achter zitten. Zo worden al onze flessen geprint met biologische inkt, werken we met jonge illustrators en kunstenaars, hebben we een eigen lettertype gecreëerd, is er een goed doel aan ons product gekoppeld én willen we in de toekomst nog meer inzetten op human wellbeing en climate change”. Dat al dat werk ondertussen geloond heeft, bewijzen de cijfers. “We popelen dan ook om na België nu ook Europa te veroveren. Daar willen we via een tweede lijn met iets nieuws komen om er dan ook al onze huidige producten aan te koppelen. Door Covid lopen we wat achter op schema, maar we zijn klaar om erin te vliegen. Het feit dat ze in België soms nog denken dat we een internationaal merk zijn en ons drankje bij verschillende tastings in binnen- en buitenland hoog scoort, geeft ons positieve signalen.”

Financiële (on)afhankelijkheid

Voor zo’n steile groeicurve zijn er natuurlijk ook heel wat financiële middelen nodig. Toch hielden Yannick en Chris de bedrijfsstructuur vrij eenvoudig en kwam er doorheen de jaren maar één extra partner bij. Een bewuste keuze aldus Chris. “We weten dat we een goed product hebben. Dat testen we ook van tijd tot tijd op verschillende wedstrijden. En bovendien zijn we ervan overtuigd dat de brand goed zit. Maw, we hebben alle troeven in handen om mensen te overtuigen en financiering te vinden. Tegelijkertijd is het als groeiende onderneming een evenwichtsoefening om je onafhankelijkheid en ziel niet op te geven. Maw, als groeiende ondernemer denk je constant na over waar je naartoe wil, hoe je wil groeien en wat de instelling is van de partner die erbij komt. Dat moet kloppen en betekent dat je in je groeiproces soms ook geïnteresseerde partners moet afwijzen”, aldus Chris. Los van de waarden van je bedrijf is het daarom ook van belang dat de aandelenstructuur goed in mekaar zit wanneer je met verschillende partners in zee gaat. Als start-up kozen Chris en co voor een vestiging system op vier jaar. Een methode die onder Amerikaanse start-ups erg in trek is. “Ik kan het iedereen aanbevelen. Het vermijdt immers vervelende situaties in een start-up zoals wanneer een van de vennoten zich plots afzijdig zou houden, maar zijn aandelen niet wenst te verkopen. Zonder dergelijke overeenkomst dreig je vast te lopen. Maar via dit systeem volg je een interessant stramien. Stopt een van de vennoten het eerste jaar, dan krijgt die niks en gaan de aandelen naar de rest. Gaat iemand na 1 jaar weg en bezit die bijvoorbeeld 50%, dan krijgt deze vennoot maar 12,5% van de aandelen. De rest gaat terug in de pot. Wat mij betreft een heel interessante piste.”

Pop-up of vaste locatie

Het succesverhaal van Yugen Kombucha, werd tot nu toe grotendeels geschreven in een pop-up pand aan de F. Lousbergskaai. Daar toverden ze een loods van zonneweringen om in een microbrouwerij. En ook voor het vervolg van hun verhaal verhuisden ze zopas naar een volgende tijdelijke locatie, vlakbij de Vrijdagmarkt. Groeien vanuit een pop-up… het klinkt misschien gek, toch is die keuze evidenter dan het in eerste instantie lijkt aldus Chris. “Als je een beetje een toffe brand wil uitbouwen, dan heb je ruimte nodig. Als we echt een beleving willen creëren met Yugen, als je wil dat mensen fier zijn voor ons te werken en de buurt fier is onderdeel van Yugen te zijn en ons verhaal ondersteunt… dan heb je sfeer en acties nodig. Maar aangezien Gent overbevraagd is en de ruimte schaars is, is dat geen evidentie. Gelukkig kregen we in ons vorige pand, met dank aan de sympathieke bouwpromotor, 4 jaar langer de tijd om ons ding te doen en vonden we ondertussen een fijne nieuwe locatie die we 3 jaar mogen gebruiken. Zo kunnen we terug gaan investeren en het verhaal verder uitbouwen. Voorzichtig uiteraard en steeds met investeringen die we kunnen verhuizen naar een andere locatie. Al hopen we op termijn wel ergens een vaste locatie te vinden. Liefst zo centraal mogelijk in de stad. Want als je ziet wat die mannen van Brussels Beer Project doen… dan doet ons dat ook dromen van iets vergelijkbaar.”

Betrek de buurt bij je verhaal

Chris en co zijn dus duidelijk fan van het centrum. Voor hen is de vestiging van het bedrijf trouwens ook een belangrijke voorwaarde voor de groei. “Zonder goed personeel dat hard wil werken, kunnen we het niet. Om die tevreden te houden heb je ook een werkruimte nodig waarop ze fier kunnen zijn. De kunst die hier binnenkort komt, een darts baan, een cocktailbar, events,… het zijn allemaal zaken die helpen om je personeel een extra ervaring te geven. Maar ook de afstand tot het werk is belangrijk. Als je medewerkers iedere dag in de file staan, dan zijn ze het op een bepaald moment ook beu. Blijven we in het centrum, dan kan iedereen met de fiets of het openbaar vervoer komen werken en kunnen we ook wat Gentser gaan rekruteren. Het is sowieso fijn wanneer onze teamleden dichtbij wonen. Zo kunnen we flexibeler omgaan met activiteiten of onverwachte zaken die zich in het weekend of ’s avonds voordoen.” De stad als inspirerende werkplek dus. Maar geeft zo’n bedrijf in het centrum dan geen problemen met de buurt? “Als je de bewoners van de F. Lousbergskaai zou vragen of we een storende factor waren, ga je daar bot vangen, vermoed ik. We hebben er dan ook bewust voor gekozen die buurt te betrekken bij onze onderneming met tal van initiatieven voor jong en oud. Denk maar aan ons buurtfeest "Fernand". Het is belangrijk om als ondernemer voeling te hebben met je buurt, te weten wat er leeft, hun woonomgeving te respecteren en oprecht open te staan voor dialoog. Je moet een draagvlak creëren. Dat vergt soms wat trial and error. Maar in overleg geraak je er wel. Al is dat natuurlijk wel makkelijk gezegd in ons geval. Ik kan me voorstellen dat die oefening moeilijker is wanneer je een logistiek bedrijf hebt”.

Upscalen

Omwille van de pop-up situatie en de schaalbaarheid, besliste het trio achter Kombucha al lang geleden dat het hoofdkantoor zich moet focussen op de microbrouwerij en het R&D-proces. “De bedoeling is vooral dat we hier onze werkzaamheden coördineren en volop inzetten op de beleving van ons merk. Daarnaast zetten we heel erg in op de ontwikkeling van ons product. Samen met 2 bio-ingenieurs testen we hier nieuwe smaken en producten uit. Die serveren we in onze microbrouwerij of verkopen we in limited editions aan sterrenrestaurants en speciaalzaken. We werken hier ook aan de stabilisatie van ons product, zodat we makkelijker kunnen opschalen en de kwaliteit van ons product kunnen garanderen. Kombucha is immers een levend product. Het is de kunst om dat onder controle te houden en telkens dezelfde smaak te creëren. Eenmaal dat goed zit, brouwen we verder buiten het centrum. We zijn in ieder geval trots op ons product. Want we hebben een topproduct in de markt gezet. Iedereen drinkt Kombucha, zonder te weten dat ze Kombucha drinken en dat vind ik enorm sterk.”