Warmtepomp

1. Wat is het?

Een warmtepomp kan je huis verwarmen in de winter en koelen in de zomer, maar ook je water opwarmen. Daarnaast is het een gasloze oplossing: goed voor het klimaat en je bent niet afhankelijk van de gasprijzen.

In combinatie met zonnepanelen en/of groene stroom is dit met andere woorden een keuze waarmee je goed zit voor de toekomst.

Er zijn verschillende soorten warmtepompen:

Warmtepomp bodem-water

• Gebruikt de warmte uit de aarde om het water door je leidingen te verwarmen.
• Heeft een binnenunit.
• Er is een boring in de grond nodig.
• Is het duurste, maar meest efficiënte systeem.

Warmtepomp lucht-water

• Gebruikt de warmte uit de buitenlucht of je ventilatiesysteem om het water door je leidingen te verwarmen.
• Heeft een binnenunit.
• Heeft een buitenunit op je dak, tuin of tegen je gevel.
• Houd rekening met het geluid.

Warmtepomp lucht-lucht

• Gebruikt warmte uit de buitenlucht of van je ventilatiesysteem en blaast warme lucht in je woning. 
• Wordt vooral gebruikt om een enkele ruimte te verwarmen.
• Verwarmt geen water.

Hybride warmtepomp

• Combinatie van gascondensatieketel en warmtepomp.
• Beste keuze als je isolatie nog niet top is of je radiatoren niet geschikt zijn voor een warmtepomp.

Lees meer over hybride warmtepompen
 

2. Hoe werkt het?

Een goede warmtepomp zet 1 eenheid elektriciteit om in 4 eenheden warmte voor je huis.

De 3 andere eenheden komen uit de onmiddellijke omgeving en zijn dus gratis beschikbaar. Afhankelijk van het soort warmtepomp is dat de buitenlucht, de bodem of zelfs (riool)water. In de zomer kan een (geothermische) warmtepomp je woning ook koelen.

Elektriciteit in combinatie met omgevingstemperatuur zorgt met andere woorden voor meer comfort in huis!

3. Hoe ziet het er uit?

Een warmtepomp heeft een voorraadvat voor warm water en heeft daarom iets meer plaats nodig dan een doorsnee condensatieketel. Meestal is het toestel even groot als een grote koelkast.

Sommige warmtepompen hebben extra ruimte nodig: 

• Een warmtepomp lucht-water heeft ook een buitenunit, vergelijkbaar met een airco.
• Een warmtepomp bodem-water maakt gebruik van geothermie. Daarvoor moeten boringen in de grond gebeuren. De boorgaten zelf zitten onder vloer en zie je dus niet.
• Een hybride warmtepomp kan bestaan uit een warmtepomp en condensatieketel los van elkaar, maar er bestaan ook gecombineerde toestellen.

4. Is het iets voor mij?

Je doet een grote renovatie of je bouwt een nieuwbouw

Dan is een warmtepomp, gecombineerd met vloerverwarming, de beste keuze.

Je huis is goed geïsoleerd

​Een warmtepomp werkt pas efficiënt in een goed geïsoleerde woning. Dit betekent minimaal voldoende dakisolatie en isolerende ramen. De meeste huizen hebben nog iets meer isolatie nodig. Gevel- en/of vloerisolatie zorgen ervoor dat je woning nog minder warmte verliest.

Lees hier meer over isoleren

Je huis is nog niet voldoende geïsoleerd

Isoleer dan eerst meer of ga voor een hybride warmtepomp, die je kan combineren met een gascondensatieketel. In het voor- en najaar kan je dan gasloos verwarmen met je warmtepomp. In de koudste wintermaanden kan je bijstoken met je traditionele gasketel.

5. Is mijn huis klaar voor een warmtepomp?

Check het via 'Check je huis'

Via onze online tool Check je huis kan je nagaan of jouw huis al klaar is voor een warmtepomp, of wat je nog moet doen voor het zover is. Beantwoord de vragen, vul de gegevens van je huis in en kijk op het einde wat er staat bij 'Verwarming'.

Doe de de radiatorcheck

Een warmtepomp werkt het best met vloerverwarming. In sommige gevallen kan je ook je bestaande radiatoren gebruiken. In de meeste huizen kunnen die voldoende warmte afgeven, ook op een iets lagere temperatuur. Maar soms zijn de radiatoren toch te klein.

Of jouw radiatoren geschikt zijn om te combineren met een warmtepomp, kan je eenvoudig zelf uittesten. Is het buiten kouder dan 10 °C? Zet dan de temperatuur van je cv-ketel een paar dagen op 50 °C. Is je huis nog steeds voldoende verwarmd? Dan zijn je radiatoren geschikt voor een (hybride) warmtepomp. 

Lees hier hoe je de temperatuur van je condensatieketel verlaagt

6. Vergunning nodig? 

Of je een vergunning moet aanvragen voor je warmtepomp, hangt af van het compressorvermogen van je warmtepomp. Je kan die terugvinden in de technische fiche van je warmtepomp.

Er zijn 3 categorieën:

• Geen vergunning of melding nodig
  • Bij warmtepompen met een compressorvermogen van minder dan 5 kW.
• Meldingsplicht, maar geen vergunning nodig 
  • Bij warmtepompen met een compressorvermogen van 5 kW of meer.
  • Bij warmtepompen met geothermische boringen die tot 150 m diep gaan.
• Vergunning verplicht
  • Bij warmtepompen met een compressorvermogen van 200 kW of meer.
  • Bij warmtepompen met grondwater als warmtebron.
  • Bij warmtepompen met geothermische boringen die meer dan 150 m diep gaan.
  • Bij warmtepompen waarvan de buitenunit buiten de rooilijn van je woning valt.

Voor de meeste eengezinswoningen volstaat een warmtepomp met een compressorvermogen van minder dan 5 kW en is er dus geen vergunnings- of meldingsplicht.

Voor een appartementsgebouw met verschillende warmtepompunits geldt het totaal geïnstalleerd vermogen van alle warmtepompen. Vaak is hier dus wel een vergunnings- of meldingsplicht.

Lees hier hoe je een vergunning aanvraagt

Omgevingsvergunning

Afhankelijk van waar je de buitenunit van je warmtepomp plaatst, heb je ook een omgevingsvergunning nodig:

• Geen omgevingsvergunning nodig voor
  • Een buitenunit op het dak (hoogte beperkt tot 3 m).
• Soms wel een omgevingsvergunning nodig voor
  • Een buitenunit tegen je gevel.
  • Een buitenunit in je tuin.

Kijk hier na of je een vergunning nodig hebt

7. Geluidsnormen

Alle warmtepompen met meldings- of vergunningsplichten moeten voldoen aan vastgelegde geluidslimieten (VLAREM II). Ook de kleinere installaties kunnen geluidshinder veroorzaken voor jezelf of je buren. Hou daar dus rekening mee bij de installatie.

Hoe kan ik geluidshinder voorkomen?

Zeker in een dichtbebouwde omgeving kan geluidshinder erg vervelend zijn. Hou bij de keuze van je warmtepomp rekening met deze tips.

• Keuze van de warmtepomp
  De compressor van een warmtepomp maakt niet veel lawaai, het is vooral de buitenunit met ventilator die - indien slecht geplaatst - voor problemen kan zorgen.
  • Een warmtepomp bodem-water maakt nauwelijks geluid, er is ook geen buitenunit. 
  • Dimensioneer! Zorg ervoor dat je installatie niet zwaarder is dan nodig: hoe lager het vermogen, hoe lager de geluidsproductie. Check de technische fiche voor het maximale geluidsvermogen. Bij een kleine installatie (minder dan 6 kW) mag het geluidsvermogen maximaal 65 dB zijn, voor een installatie tot 12 kW is dat 70 dB.
  • Vermijd tonaal geluid: deze piep- of brontonen kunnen erg vervelend zijn. Check dit op de technische fiche van je warmtepomp.
  • Kies een warmtepomp met nachtmodus: deze kan je 's nachts op stille stand zetten. 
  • Kies indien mogelijk voor een monoblock in plaats van een split unit.
• Locatie van de buitenunit
  • Heb je een achtertuin? Dan is dit de beste plaats voor de buitenunit.
  • Geen tuin? Dan is je plat dak een geschikt alternatief. Zorg hier wel trillingsdempers en richt de uitblaasopening weg van de ramen.
  • Als laatste optie kan je de gevel of het balkon overwegen.
  • Zorg in ieder geval voor zo veel mogelijk afstand en probeer zo ver mogelijk van de perceelgrenzen of je woning te blijven.
  • Plaats de buitenunit zo open mogelijk en dus niet tegen een muur of in een hoekje, want daar wordt het geluid weerkaatst.
• Extra hulpmiddelen bij de buitenunit
  • Met planten kan je ervoor zorgen dat de buitenunit uit het zicht blijft. 
  • Gebruik trillingsdempers voor de ondergrond.
  • Is afstand houden niet mogelijk? Een akoestische omkasting van de buitenunit kan het geluid dempen.

8. Bekijk je budget

De kostprijs is uiteraard afhankelijk van de soort warmtepomp die je kiest. Bekijk zeker op welke premies je recht hebt en of je Mijn VerbouwLening kan aanvragen.

Hulp nodig? Vraag dan gratis financieel advies aan bij De Energiecentrale.

9. Meer weten?

Bekijk hieronder onze webinar 'Warmtepompen voor dummies'.