Is een warmtepomp iets voor mij?
Kom meer te weten over de verschillende types warmtepompen en ontdek of je woning klaar is voor dit gasloze verwarmingssysteem.
Met een warmtepomp kan je je woning en je water verwarmen zonder gas. Dit toestel haalt namelijk warmte uit de omgeving via de lucht, water of de bodem.
Omdat een warmtepomp gebruikmaakt van die gratis warmte uit de natuur en weinig elektriciteit nodig heeft, is het een milieuvriendelijk alternatief voor een gasketel.
Kan een warmtepomp in een renovatie?
Een warmtepomp is niet alleen geschikt voor nieuwbouwwoningen. Je kan er ook een ouder huis mee verwarmen.
Voor een efficiënte werking moet je woning geïsoleerd zijn. Dat betekent minimaal voldoende dakisolatie en isolerende ramen. Heeft je huis nog meer isolatie nodig? Dan kan je kiezen voor gevel- en/of vloerisolatie.
Soorten warmtepompen
Hieronder zie je de verschillende types warmtepompen voor woningen. In de naam van een warmtepomp wordt eerst de warmtebron vermeld (lucht, water of bodem) en daarna het afgiftesysteem (lucht of water).
Een hybride warmtepomp is een combinatie van een warmtepomp en een condensatieketel.
programma
-
-
Bodem-water
Wat is het?
Deze warmtepomp wordt ook wel een ‘geothermische warmtepomp’ genoemd. Ze haalt warmte uit de bodem via verticale boringen of een netwerk van horizontale buizen in je tuin. Hiervoor heb je voldoende ruimte nodig en mogelijks ook een vergunning.
Hoe ziet het eruit?
De boorgaten of buizen zitten onder de grond en zijn dus niet zichtbaar. In je woning staat een binnenunit die de grootte van een koelkast heeft.
Wat zijn de kenmerken?
- Heel efficiënt.
- Kan ook water voor je sanitair verwarmen.
- Kan passief (of natuurlijk) koelen: in de zomer wordt de koelte van de bodem gebruikt om je woning frisser te maken. Daar is heel weinig elektriciteit voor nodig.
- Duur om aan te kopen, maar op lange termijn financieel voordelig door de lage energiekosten.
-
Lucht-water
Wat is het?
Deze warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht of je ventilatiesysteem en verwarmt daarmee het water dat door je vloerverwarming en/of radiatoren loopt.
Hoe ziet het eruit?
Deze warmtepomp heeft een binnen- en buitenunit. De buitenunit ziet eruit als een kleine kast, vergelijkbaar met een airco. De binnenunit is meestal ongeveer even groot als een cv-ketel.
Wat zijn de kenmerken?
- De efficiëntie ligt tussen die van een bodem-waterwarmtepomp en een lucht-luchtwarmtepomp.
- Kan ook water voor sanitair verwarmen.
- Kan niet passief, maar wel actief koelen: hiervoor gebruikt de warmtepomp redelijk veel elektriciteit. Je combineert je warmtepomp dus het best met zonnepanelen.
- De installatiekosten zijn lager dan bij een bodem-waterwarmtepomp, maar iets hoger dan bij een lucht-luchtwarmtepomp.
- De buitenunit maakt een beetje geluid, maar dit wordt zelden als storend ervaren.
-
Lucht-lucht
Wat is het?
Deze warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht of je ventilatiesysteem en blaast warme lucht in je woning. Deze soort warmtepomp wordt vooral gebruikt om aparte ruimtes te verwarmen.
Hoe ziet het eruit?
De meeste warmtepompen van deze soort hebben een buiten- en binnenunit. De buitenunit ziet eruit als een kleine kast, vergelijkbaar met een airco. De binnenunit is een toestel dat in de ruimte hangt en warme lucht blaast. Meestal heb je een binnenunit nodig in elke ruimte die je wil verwarmen. Je hebt geen technische ruimte, vloerverwarming of radiatoren nodig.
Er zijn ook lucht-luchtwarmtepompen zonder buitenunit. Dit heet een monobloc-systeem. Deze heeft een beter rendement, maar is ook groter en duurder.
Wat zijn de kenmerken?
- Minder efficiënt dan bodem-waterwarmtepompen en lucht-waterwarmtepompen, zeker bij lagere buitentemperaturen.
- Kan geen water voor je sanitair verwarmen. Je kan hier wel een aparte warmtepompboiler voor installeren.
- Kan niet passief, maar wel actief koelen: hiervoor gebruikt de warmtepomp redelijk veel elektriciteit. Je combineert je warmtepomp dus het best met zonnepanelen.
- Lagere investeringskost dan de andere warmtepompen.
- De buitenunit maakt een beetje geluid, maar dit wordt zelden als storend ervaren.
-
Hybride warmtepomp
Wat is het?
Een hybride warmtepomp is een combinatie van een warmtepomp en een gasketel. Tijdens het grootste deel van het jaar kan je de warmtepomp gebruiken. Die haalt warmte uit de buitenlucht en verwarmt - dankzij een beetje elektriciteit - je woning. In de koudste wintermaanden springt de gasketel bij.
Je kan je hybride zo instellen dat er automatisch overgeschakeld wordt op het meest zuinige systeem: afhankelijk van de buitentemperatuur en van de gas- en elektriciteitsprijzen.
Een hybride warmtepomp is een tussenoplossing als je woning nog niet voldoende geïsoleerd is. Als je woning goed geïsoleerd is, kies je beter meteen voor een volledig elektrische warmtepomp.
Opgelet: vanaf 2023 is een hybride warmtepomp een minimale verplichting bij nieuwbouw.
Hoe ziet het eruit?
Er zijn 2 soorten hybride warmtepompen:
- Warmtepomp gekoppeld aan een bestaande gasketel: dicht bij de ketel komt een extra unit met een warmtewisselaar. Die is meestal iets kleiner dan de bestaande ketel. De warmtepomp heeft ook een buitenunit, vergelijkbaar met een airco.
- Warmtepomp en gasketel gecombineerd in één toestel: de grootte van dit soort toestel is vergelijkbaar met een klassieke condensatieketel. Ook hier heb je een extra buitenunit nodig, vergelijkbaar met een airco.
Wat zijn de kenmerken?
- Verbruikt zo'n 60% minder gas dan een gewone gasketel.
- De cv-ketel warmt ook je sanitair water op.
- Kan niet passief, maar wel actief koelen: hiervoor gebruikt de warmtepomp redelijk veel elektriciteit. Je combineert je warmtepomp dus het best met zonnepanelen.
- Lagere investeringskost dan de andere warmtepompen.
- De buitenunit maakt geluid, maar de meeste mensen vinden dit niet storend.
-
Vergelijking van de verschillende types
| Bodem-water | Lucht-water | Lucht-lucht | Hybride | |
|---|---|---|---|---|
| Plaats nodig | weinig * | gemiddeld | gemiddeld | gemiddeld/weinig |
| Geluid buiten | weinig | gemiddeld ** | gemiddeld ** | gemiddeld |
| Investering *** | veel **** | gemiddeld | weinig | gemiddeld |
* Er is buiten voldoende ruimte nodig voor een verticale boring of een horizontaal buizenstelsel.
** In dichtbebouwde woonwijken of appartementen kan je de buitenunits soms horen. Dit klinkt als een stil gezoem. Binnen in de woning hoor je weinig tot geen geluid.
*** Voor een efficiënte werking van een warmtepomp is een goed geïsoleerd gebouw noodzakelijk. Lucht-luchtwarmtepompen zijn alleen goedkoper als je ze slechts voor enkele ruimtes inzet. Voor lucht-water- en bodem-waterwarmtepompen is lagetemperatuurverwarming een must.
**** Op lange termijn is verwarmen met een bodem-waterwarmtepomp financieel voordelig door de lage energiekosten. Deze warmtepomp kan ook passief koelen. Het toestel verbruikt daarbij veel minder elektriciteit dan bij actief koelen met een airco.
Test of je woning klaar is voor een warmtepomp
Check je huis
Via deze online tool ontdek je welke renovatie-ingrepen belangrijk zijn om je woning energiezuiniger te maken. Beantwoord de vragen, vul de gegevens van je huis in en kijk op het einde zeker wat er staat bij 'Verwarming'.
Warmtepomptool
Is je woning klaar voor een warmtepomp? Die vraag wordt voor jou beantwoord in deze tool van het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap (VEKA).
Doe de de radiatorcheck
Een warmtepomp werkt het meest efficiënt met vloerverwarming, maar vaak kan je ook je bestaande radiatoren gebruiken. In de meeste huizen kunnen die voldoende warmte afgeven, ook op een iets lagere temperatuur.
Of jouw radiatoren geschikt zijn om te combineren met een warmtepomp, kan je eenvoudig zelf uittesten. Is het buiten kouder dan 10 °C? Zet dan de temperatuur van je cv-ketel een paar dagen op 50 °C. De temperatuur van je sanitair water mag je op 60 °C zetten. Is je huis nog steeds voldoende verwarmd? Dan zijn je radiatoren geschikt voor een warmtepomp!
Ontdek hoe je de temperatuur van je condensatieketel verlaagt
Premies en Mijn VerbouwLening
Hoeveel kost een warmtepomp? Dat is afhankelijk van het type dat je kiest. Je kan voor de aankoop wel financiële steun krijgen in de vorm van premies en/of een lening.
Heb je daar vragen over of heb je hulp nodig? Vraag dan gratis financieel advies aan bij De Energiecentrale.
Meer info over Mijn VerbouwLening en premies voor energiezuinige verwarming
Aan de slag met De Energiecentrale
Denk je dat een warmtepomp iets voor jou is? Neem dan vandaag al actie en wacht niet tot je ketel het begeeft. Via 5 stappen zet je samen met De Energiecentrale de stap naar een warmtepomp in jouw woning.
- Advies aan huis
Maak een afspraak voor gratis renovatieadvies. Een renovatiecoach komt dan langs bij je thuis. Jullie bekijken samen of een warmtepomp mogelijk is en welk type de beste keuze is op basis van je woning en je budget.
Maak meteen een afspraak
- Aannemers zoeken
Na het advies kan je kiezen om verder begeleid te worden. De renovatiecoach helpt je dan bij de volgende stappen, zoals het aanvragen van een lening of het opstellen van een offerteaanvraag.
De Energiecentrale heeft ook een lijst van betrouwbare aannemers. Je hoeft dus niet zelf op zoek te gaan naar een installateur.
- Offertes vergelijken
Ontving je offertes van de installateurs? Als onafhankelijke en neutrale partij kan de renovatiecoach je helpen bij de vergelijking ervan.
- Klaar voor installatie!
Na het kiezen van het type warmtepomp en de installateur, ben je er helemaal klaar voor. Heb je toch nog vragen? De renovatiecoach staat voor je klaar.
- Premies aanvragen
Nu je warmtepomp geïnstalleerd is, kan je premies aanvragen. De renovatiecoach bekijkt voor jou op welke premies je recht hebt en helpt je bij de aanvraag.