Socratisch gesprek voor beginners : een handboek en werkboek
De socratische gespreksmethode leidt tot betere gesprekken doordat oordelen wordt uitgesteld, gesprekken concreet blijven en goed wordt geluisterd.
Programma
De Dag van de filosofie gaat door op zaterdag 28 april 2018 en is een initiatief van Vormingplus i.s.m andere maatschappelijke organisaties.
Het thema is 'verbeelding aan de macht'.
1968 was een revolutionair jaar waarin wereldwijd conservatieve systemen en traditionele maatschappelijke verhoudingen werden aangevochten. Ook in Gent roerden studenten én proffen zich tegen de betuttelende, patriarchale samenleving. Vermeersch, Kruithof, Apostel, Commers engageerden zich in het maatschappelijke debat over politieke en ethische kwesties. Verbeelding werd in de strijd geworpen tegen autoriteiten? Kunnen filosofen de wereld veranderen?
Een uitgebreid programma met o.a. aandacht voor
- de Socratische methode
- Praktische filosofie
- Afrikaanse filosofie
- Filosoferen met kinderen
- Helder denken
- Gedachte-experimenten
- Proffen Filosofie in Gent in de jaren 60 en later.
- over Michel Foucault
Socratisch gesprek
Socratisch motiveren
Handleiding voor hulpverleners voor een gesprekstechniek met clie͏̈nten.
Waardenloze gesprekken : Socratisch motiveren in de praktijk
Handleiding voor hulpverleners voor een gesprekstechniek met onwillige clie͏̈nten.
Het poëtisch argument : Socratische gesprekken over het goede leven
Praktijkboek over de toepassing van poe͏̈zie en verbeelding bij socratische gesprekken, een populaire filosofische gesprekstechniek in management, organisatie en het dagelijks leven.
Het socratisch gesprek
Gids voor leiders van en deelnemers aan socratische gesprekken (gesprekken waarin men gezamenlijk een antwoord probeert te vinden op een filosofische vraag).
De socratische methode
Inleiding tot de Duitse filosoof Leonard Nelson (1882-1927) en 4 essays van zijn hand over zijn herintroductie van de socratische dialoog.
Scholing van de geest : wat ik leerde van Socrates
Filosofische benadering van organisatiekunde.
Spelen met ideeën : de kunst van het filosofisch gesprek
Kessels gelooft dat je in allerlei situaties filosofie moet bedrijven, zowel zakelijk als privé. Hij beschrijft de kernaspecten van ideeën en visieontwikkeling. Gebaseerd op de gesprekken van Socrates, de ideeënleer van Plato en de roman Het kralenspel van Hermann Hesse.
Wie het niet weet, mag het zeggen : in de spreekkamer van de filosofische praktijk
Het boek bevat voorbeelddialogen, uitleg en bespiegelingen. Zo verschijnt een manier van denken en van spreken die teruggaat tot Socrates en die nu opnieuw vorm krijgt: als filosofie in de praktijk
Praktische filosofie
Durf te twijfelen! : hoe filosofen kijken naar de actualiteit
Hoe filosofen kijken naar de actualiteit 'Hoe weet je dat zo zeker?' is de vraag die in dit boek wordt voorgelegd aan spraakmakende denkers op uiteenlopende vakgebieden.
Allmensch : van middelmaat tot meesterschap
Een pleidooi voor ambitieuze bescheidenheid: we moeten als mens bescheiden genoeg zijn om ons te realiseren dat we allemaal vrij doorsnee wezens zijn, maar ambitieus genoeg om te beseffen dat ook een gemiddeld mens tot grootse dingen in staat is.
Even denken : op gesprek bij de filosoof
Door gebruik te maken van filosofische vaardigheden en wijsgerige kennis, zoekt de consulent samen met de gesprekspartner naar verheldering en soms ook naar oplossingen van de vraagstukken.
Het voordeel van de twijfel : hoe filosofie je leven kan veranderen
Filosoof Stefaan Van Brabandt (Gent, 1979) schreef met dit boek een verdiepende aanvulling op de 8-delige filosofische documentaire-reeks die hij samen met Bram Van Splunteren in 2014 voor Canvas maakte.
Leve de publieksfilosofie! : belevenissen van een denker des vaderlands
Wat hebben denkers als Michel Foucault, Jürgen Habermas en Hannah Arendt te bieden inzake actuele vraagstukken als migratie, Europa en religieuze diversiteit?
Als de uil van Minerva uitvliegt : tien praktische filosofen aan het woord
Het boek geeft een mooi overzicht hoe de filosofie ook buiten de universiteit tot bloei is gekomen. De gesprekken gaan over het socratisch gesprek, over levenskunst, de filosofische praktijk, filosoferen met kinderen, de betekenis van filosofie.
Aanwijzingen voor het goede leven : over levenskunst en de zoektocht naar zin
Erik Pool benut denkers als Plato, Aristoteles, Montaigne, Nietzsche, Foucault en Bieri voor onderbouwing van een 'eigen-wijze' bestaansethiek die uitmondt in de vraag: Betekent jouw leven genoeg.
Kiezen of delen : een filosofische oriëntatie
Filosofisch essay over het maken van keuzes op allerlei gebied.
De wereld veranderen : hoe doe je dat?
Pleidooi om in actie te komen voor een betere en rechtvaardiger samenleving.
Brandstof : vlammende dialogen over vragen van levensbelang
Essays door jonge filosofen over levensvragen, voorzien van commentaar door gerenommeerde vakgenoten.
Pioniers in de praktische filosofie
Aan het woord zijn pioniers van de praktische filosofie in Nederland en Vlaanderen. Ze leggen uit hoe ze de filosofie inzetten om prangende vragen te stellen en concrete adviezen te geven aan privépersonen, organisaties en overheden.
Het filosofisch café in acht vragen
Tijdens een filosofisch café discussieert men enkele uren over één vraag o.l.v. een moderator. In acht essays filosoferen de auteurs over het filocafé. Vragen die aan bod komen zijn: waar komt het filocafé vandaan? Wat is een goede vraag? Wanneer is de gespreksleider overbodig?
Denken geneest : filosofie voor een gezond leven
Voor de antwoorden op grote levensvragen moeten we dus omkijken: onze geschiedenis en de geschiedenis van het denken bevatten veel wijsheid voor wie ze wil en kan zien.
Hoe word je een stoïcijn? : oude filosofie voor het moderne leven
Toen Pigliucci de vijftig naderde, werd hij overvallen door grote levensvragen en het besef van zijn eigen sterfelijkheid. Hij ging zich verdiepen in de praktische filosofie van de stoïcijnen, die uitstekend past bij seculiere westerlingen.
Vergeven : omgaan met onrecht
Flasspöhler gaat te rade bij schrijvers, filmmakers en filosofen als Hannah Arendt, Derrida en Levinas. Zo laat ze zien dat filosofie andere inzichten biedt dan religie.
Standpunten : wat we van de grote filosofen kunnen leren
Brinkmann behandelt deze tien standpunten aan de hand van de ideeën van klassieke filosofen als Aristoteles, Kant, Nietzsche en Kierkegaard, en maakt ze zo relevant voor de huidige tijd.
De wilde tuin van de verbeelding : zelfzorg als vrolijke wetenschap
Wij moeten onszelf niet beschouwen als een ondernemende tuinier die zich voortdurend wil bewijzen, maar als een wilde tuin, met allerlei nog onvermoede, waardevolle plaatsen. Een belangrijke rol is hierbij weggelegd voor de verbeelding, als een vorm van verzet, een verkenning van andere mogelijke levenswijzen. (flaptekst)
Afrikaanse filosofie
Socrates en Orunmila : wat we van Afrikaanse filosofie kunnen leren
De Afrikaanse filosoof Orunmila leefde ten tijde van Socrates. Beide filosofen hebben zelf geen woord op papier gezet. Hun werk vertoont opvallende inhoudelijke overeenkomsten en interessante verschillen.
Sage filosofie : pleidooi voor Afrikaanse wegen naar zelfstandigheid
Sages zijn Afrikaanse filosofen, geïnspireerd door diepgaande kennis van mondeling overgeleverde cultuur. Zij gebruiken hun kennis en inzicht voor advies bij belangrijke beslissingen en veranderingen.
Mazungumzo : dialogen tussen Afrikaanse en Westerse filosofieën
Vergelijkende beschouwing van de Westerse en Afrikaanse filosofie op het punt van enkele kernthema's.
De kracht van Afrikaans denken : over Ubuntu, verbindend leiderschap en een nieuwe wereld
Pleidooi voor de toepassing van een Afrikaanse humanistische filosofie die gericht is op het leggen van verbindingen en die duurzaam leiderschap en een duurzame economie mogelijk zou maken.
Ubuntu : stroom van het bestaan als levensfilosofie
Deze Afrikaanse filosofie verandert onze kijk op taal, politiek, religie, het rechtssysteem, onze omgang met de aarde en elkaar. Zij laat ons de wereld als totaal nieuw ervaren
Afrika en China in dialoog : filosofische zuid-oost-dialogen vanuit westers perspectief
Deze eerste poging tot dialoog tussen de Afrikaanse en Chinese wijsbegeerte zal hopelijk een aanmoediging zijn voor meer directe zuid-oost-dialogen tussen Afrikaanse en Chinese filosofen, als een integraal onderdeel van de interculturele filosofie.
Filosoferen met kinderen
Filosoferen met Doornroosje
Didactische handleiding voor leerkrachten in het basisonderwijs om kinderen vanaf ca. 10 jaar te laten kennismaken met filosofie, aan de hand van citaten uit 'Brieven aan Doornroosje' van Toon Tellegen.
Kan een bloemkool denken? : lessen in filosoferen
De Bas filosofeert met kinderen aan de hand van vijf hoofdthema's uit de filosofie: zijn, denken, doen, taal en mens.
Peinzen : 49 filosofische vragen voor kinderen
Didactische handleiding voor leerkrachten in het kleuter- en basisonderwijs.
Van boeken ga je denken : filosoferen met kinderen aan de hand van jeugdliteratuur
Van boeken ga je denken biedt ouders, leerkrachten en begeleiders van kinderen en jongeren een aanbod van de mooiste fragmenten uit de kinder- en jeugdliteratuur. Per fragment wordt een aantal thema's behandeld, gekozen op basis van hun filosofisch potentieel. Om de eerste aanzet tot een filosofisch gesprek te vergemakkelijken krijgt elk fragment een uitgewerkt filosofisch discussieplan en enkele verwerkingsmogelijkheden. Per thema worden verschillende vraagschema's en doe-opdrachten beschreven.
Filosoferen met kinderen : over verhalen uit de hele wereld, over grote waarden in het klein
Handleiding voor leerkrachten, hulpverleners en opvoeders om samen met kinderen te filosoferen aan de hand van verhalen.
Willen planten ook baby's ? : filosoferen met kinderen
Op steeds meer scholen worden 'filosofische gesprekken' met kinderen gehouden. De kinderen blijken te genieten van de ervaring dat volwassenen niet altijd het juiste antwoord (menen te) hebben; zij ervaren dat ze in staat zijn zelf te denken. Ze leren naar anderen luisteren.
Onderweg stilstaan : filosoferen met kinderen en jongeren : 33 anekdotes en 11 schilderijen
Onderweg stilstaan zal de aandacht trekken en vasthouden van wie interesse heeft om na te denken over filosofische vragen. Het zal hen aansporen stil te staan bij anekdotes en schilderijen en die te verbinden met verder alledaagse gebeurtenissen.
Ik zag twee beren filosoferen : filosoferen met kinderen en jongeren voor opvoeders en begeleiders van kinderen van 8 tot 18 jaar
Een uitgebreide handleiding met adviezen en veel praktische tips voor filosoferen. Ook biedt het boek 38 voorbeeldlessen over de leukste, interessantste of belangrijkste thema's om over te filosoferen.
Filosoferen op het bord
Handleiding voor leerkrachten in het basisonderwijs om met kinderen vanaf ca. 10 jaar te filosoferen.
Sprookjes en filookjes : filosoferen over sprookjes
Klassieke sprookjes worden in het laboratorium onderzocht op hun filosofisch potentieel maar ook vernieuwende brouwsels zoals creatieve sprookjes, themasprookjes en filosofische sprookjes worden tevoorschijn getoverd.
Filosoferen doe je zo : leidraad voor de basisschool. Band 1, Voor groep 1 t/m 4
Filosoferen doe je zo : leidraad voor de basisschool. Band 2, Voor groep 5 t/m 8
Waarom ben ik ik? : een vraag voor kinderen en volwassenen
Een Duitse professor gaat op zoek naar een antwoord op de vraag, hoe het komt dat je bent wie je bent. Met tekeningen in zwart-wit. Vanaf ca. 10 jaar.
Helder denken
De ongelovige Thomas heeft een punt : een handleiding voor kritisch denken
Overzicht van denkfouten die ook hoog opgeleide mensen kunnen maken, met een kritische analyse van bizarre opvattingen, parapsychologie en pseudo-wetenschappen.
Dacht je dat je dacht? : over denken, weten en waarheid
Een overzicht van denkfouten en hoe ze te herkennen, bij anderen en bij onszelf, hoewel dat wat moeilijker ligt.
Waarom we vrij zijn als we denken : filosofie van de geest voor de eenentwintigste eeuw
Gabriel gaat op zoek naar onze persoonlijke identiteit. Welke eenheid verbergt zich achter onze zintuiglijke indrukken, emoties en ideeën? Volgens Gabriel is ons handelen niet te herleiden tot neurale processen, maar ook niet tot een goddelijke orde of een andere vorm van ideologie.
Het grote lexicon van hardnekkige misverstanden : 1000 kapitale blunders, vooroordelen en denkfouten
Alfabetisch overzicht en logenstraffing van populaire misvattingen.
Morele illusies : waarom onze intuïties niet te vertrouwen zijn
Vaak maken we spontane, onbewuste en systematische denkfouten waardoor onze keuzes niet in overeenstemming zijn met onze diepste morele waarden
Oogklepdenken : waarom we allemaal idioten zijn
Waarom geloven we wat we geloven, en hoe weten we of dit waar is? Denkfouten zijn volgens Mersch cultureel, soms zelfs genetisch bepaald. Ons brein is er op getraind een snel oordeel te vellen en de reclamewereld, journalistiek en politiek spelen daar handig op in.
Dus, want, maar en tenzij : over kritisch denken, argumenteren en debatteren in het onderwijs
Over de de samenhang tussen kritisch denken, argumenteren, betogen, debatteren en filosoferen.
Logica en argumentatieleer
Logica, de studie van het correct redeneren, en argumentatieleer, de studie van het correct argumenteren, leven vaak op gespannen voet. Dit handboek levert een bescheiden bijdrage leveren in deze discussie.
Dan pas kun je denken! : twintig manieren waarop je kunt filosoferen
Inleiding tot de retorica, in het bijzonder de argumentatieleer, toegepast op de filosofie.
For the sake of argument : argumentatieleer voor juristen en ethici
Over structuur van een argumentatie/tegenargumentatie * denkfouten en drogredenen * structuur van een betoog * juridische argumentaties en betogen in het recht * het ethisch betoog.
De redelijkheid van de klassieke retorica : de bijdrage van klassieke retorici aan de argumentatietheorie
Dit boek bevat een ongewone kijk op de klassieke retorica. Deze wordt nu niet gezien als een verzameling opportunistische adviezen om een zaak hoe dan ook te winnen, maar als een vroege bijdrage aan het opstellen van regels voor redelijke discussies.
Argumentatie : inleiding in het identificeren van meningsverschillen en het analyseren, beoordelen en houden van betogen
Oordeel zelf : waarom niemand hetzelfde wil en iedereen hetzelfde doet
Coen Simon toont op even geestige als scherpe wijze hoe we onze oordeelskracht kunnen behouden in een tijd waarin we de origineelste mening willen hebben over trending topics.
Met hamer en scheermes : methoden voor fijn en grof denk- of discussiewerk
Behandeling van verschillende argumentatietechnieken, ontleend aan het werk van bekende filosofen.
Gedachte-experimenten
Zonder vandaag morgen geen gisteren : filosofische gedachte-experimenten
Thematisch opgebouwde inleiding in de filosofie.
Gereedschapskist voor het denken
Onderzoek van de denkmethoden en gedachte-experimenten die ons ten dienste staan om filosofische problemen rond het bewustzijn, betekenis en vrije wil op te lossen.
Pleidooi tegen volmaaktheid : een ethiek voor gentechnologie
Gentechnologie maakt steeds meer mogelijk, maar is het ethisch verantwoord? Wat als een onvruchtbaar stel 50.000 dollar belooft voor een eicel van een atletisch gebouwde donor met een extreem hoog IQ? Sandel pleit tegen het streven naar perfectie, aan de hand van voorbeelden en gedachte-experimenten.
Het laboratorium in je hoofd, of Hoe filosofen te werk gaan
Filosofische gedachte-experimenten over uiteenlopende thema's zoals identiteit, moraal, relativisme en de (goede) wil.
Proffen Filosofie in Gent jaren ‘60
Teksten voor de toekomst
Filosofische essays door de Belgische denker (1929-2009).
Dwarsdenken : omtrent Jaap Kruithof
Bundel essays van medewerkers aan de Universiteit van Gent over diverse problematische aspecten van de hedendaagse wijsgerige ethiek.
Van Antigone tot Dolly : veertig jaar kritisch denken
Keuze van artikelen uit het werk van de Vlaamse filosoof over wetenschap, milieu, en medische en biologische ethiek.
In gesprek met Etienne Vermeersch : een zoektocht naar waarheid
Etienne Vermeersch (1934-2019) was emeritus-hoogleraar en filosoof. Oorspronkelijk studeerde hij voor priester, maar na vijf jaar trad hij uit de jezuïetenorde en werd een overtuigde atheïst. Sindsdien ontpopte hij zich tot een kritisch denker en opiniemaker. Dirk Verhofstadt sprak met hem over de thema's die Vermeersch al zijn hele leven bezighielden: grote filosofische, ethische en wetenschappelijke kwesties.
De ogen van de panda : een milieufilosofisch essay : een kwarteeuw later
Vermeersch gaat eerst in op de evolutie van expansiedrang naar milieuproblematiek, met onder meer aandacht voor het westerse vooruitgangsoptimisme, het globaliserend denken en de ecologische benadering. Vervolgens bespreekt hij de ecofilosofie en de milieu-ethiek.
Michel Foucault 1926-1984
De zorg voor zichzelf
Cultuurfilosofische studie van de Romeinse seksuele moraal in de eerste twee eeuwen na Christus.
De woorden en de dingen : een archeologie van de menswetenschappen
Historische en filosofische achtergronden van de wetenschappelijke methode.
De geboorte van de biopolitiek : colleges aan het Collège de France 1979
Colleges door de Franse filosoof (1926-1984) over de verhouding tussen de macht van de staat en de vrijheid van het individu.
De moed tot waarheid : het bestuur van zichzelf en de anderen II : colleges aan het Collège de France 1983-1984
Beschouwingen door de Franse filosoof (1926-1984) over het spreken van de waarheid, de samenhang daarvan met het persoonlijk leven in een sociale en politieke context, en het gedachtegoed dienaangaande van antieke en vroegchristelijke denkers.
Geschiedenis van de waanzin in de zeventiende en achttiende eeuw
Structuralistische visie op het ontstaan van het begrip waanzin.
Discipline, toezicht en straf : de geboorte van de gevangenis
Rechtsfilosofische beschouwing over het ontstaan en de ontwikkeling van het gevangeniswezen en de in de westerse samenleving werkzame controlemechanismen sinds de achttiende eeuw.
Breekbare vrijheid : teksten & interviews
Bijdragen van en over de Franse filosoof (1926-1984).
Geboorte van de kliniek : een archeologie van de medische blik
Cultuurfilosofische analyse van het ontstaan van de moderne westerse geneeskunde tussen 1780 en 1825.
De wil tot weten
Cultuurfilosofische studie van de plaats van de seksualiteit in de westelijke cultuur.
Het gebruik van de lust
Cultuurfilosofische analyse over het klassieke, voorchristelijke concept van de seksualiteit.
Wetenschap en democratie hebben veel gemeen. Hoewel beide imperfect zijn, hebben we geen betere alternatieven om kennis te vergaren of samen te leven. Bovendien staat kritische dialoog centraal in beide.
