Wonderland

De boeken(reeksen) die je in je jeugd ‘verslond’ na zoveel jaar herlezen: het geeft een dubbel gevoel.

Sommige blijven ‘oud goud’ zoals Alleen op de wereld van Hector Malot of Brief voor de koning van Tonke Dragt.

Andere hou je liefst uit de kinderhanden van vandaag zoals de reeks De Rode Ridder van Leopold Vermeiren, want zowel taal als inhoud zijn nu kwalitatief ondermaats.

Beide hebben gemeen dat die boeken toen je woordenschat en je denken beïnvloed hebben.

Soms is het voldoende om een fragment te herlezen en de sfeer van het hele boek staat je weer helder voor ogen.

Van andere boeken herinner je je nauwelijks nog iets. 

De lakmoesproef bij veel van de oude titels is: zou ik die vandaag aan mijn (klein)kinderen laten lezen?

In deze beknopte keuzelijst hieronder vind je ongetwijfeld enkele ‘frisse blijvers’, vooral uit de jaren '60, '70, '80.

Wat is jouw "mooiste kinderboek aller tijden"?

 

Op de deelsite Onze kinderboeken van de DBNL vind je honderden titels online.

A sentimental journey

Oud goud

Jan Zonder Vrees

Jan Zonder Vrees

Eerste uitgave in 1910. Het meest populaire Vlaamse jeugdboek, dat de onovertroffen Jan uit het Krabbenstraatje en zijn avonturen in de strijd voor recht en eer onsterfelijk gemaakt heeft. De belevenissen van deze onverschrokken held uit de Scheldestad, die voor niets of niemand terugdeinsde; de reuzensterkte, die hem onoverwinnelijk maakte; heel dit epos van roemrijke daden, die steeds door ridderlijkheid en door een ontembare drift naar vrijheid en recht werden bezield; de grootse fabelachtige opgang van de Antwerpse straatjongen tot ridder, heer van Strazele...dit alles zullen jong en oud op uitvoerige en meeslepende wijze in dit vermaarde boek kunnen lezen. achterflap) Online op DBNL https://www.dbnl.org/tekst/kind008wond01_01/colofon.php

Spieghelken : dagboek van een jong meisje

Spieghelken : dagboek van een jong meisje

1952 Spieghelken beschrijft haar ervaringen en belevenissen met vriendinnen en klasgenoten over een periode van iets minder dan twee jaar. De eigenzinnige en opstandige hoofdfiguur denkt vaak na over politieke en sociale problemen: ‘Ik vind het allerberoerdst volwassen te zijn. Er wordt nu van ons verwacht dat wij nuttige leden van de samenleving zullen worden, dat we voortaan ons verstand zullen gebruiken, de romantiek over boord gooien en allerijselijkst realistisch gaan doen. De idee alleen al dat ik veroordeeld ben om mij bij de schare van nuttige huisvrouwen te voegen, wier belangstelling gericht is op vim, sidol en dat soort van dingen, maakt mij gewoon balorig'. - p.203

Het begon met een muts

Het begon met een muts

1967 Na schooltijd speelt een groepje kinderen in het bos. ln het vuur van het spel gooit een jongen de muts van Ellen, de hoofdfiguur van dit verhaaltje, over de haag in de tuin van een oude, zonderlinge, boze man, waar alle kinderen van het dorp doodsbang voor zijn. Niemand durft de muts te halen... tot Ellen het moedige besluit neemt heel alleen de tuin binnen te dringen. Zal zij dit werkelijk durven? Zal die oude, enge man haar geen kwaad doen ?... (achterflap)

Flory en de groene druiven

Flory en de groene druiven

1967 Flory, een pittig meisje van zeventien, droomt ervan journaliste te worden. Maar ze komt ergens terecht waar ze zeker niet van gedroomd zal hebben. Men zet haar het kroontje van druivenprinses op het hoofd. En bovendien wint ze een reis naar Parijs. Maar aan alle geluk schijnt ook een schaduwzijde te zijn. Een mooie Italiaan maakt haar het hof, en Bert, Tony en Marc, die haar een plaatsje in hun hart hebben ingeruimd, kijken op hun neus. Maar dan blijkt het dat de lieve Flory in het woelige Panijs met de charmante zuiderling vreemde dingen beleeft. Ze verneemt nl. dat de mooie glazen broche, die een groene druiventros voorstelt, wel eens echte dure diamanten zou kunnen bevatten. (achterflap)

De angst vaart mee : fantastische verhalen

De angst vaart mee : fantastische verhalen

1968

De 365 jurken van prinses Petronella : een sprookje voor kleine prinsen en prinsessen

De 365 jurken van prinses Petronella : een sprookje voor kleine prinsen en prinsessen

1971 Vanaf 4+ Prinsesje Petronella is lief maar erg verwend. Ze wil elke dag een andere jurk aan. Op een dag vinden haar ouders dat het genoeg is geweest. Prentenboek met kleurrijke geschilderde illustraties.

Gevederde slang

Gevederde slang

1971 Vanaf 13+ Het boek geeft zo getrouw mogelijk de historische gebeurtenissen weer bij de haast ongelooflijke verovering van Mexico in 1519 door de Spaanse kapitein Hernan Cortez en zijn bende conquistadores. 'Gevederde Slang' is meer dan een nuchter relaas. Het is een spannend avonturenboek, dar onze jongens (en ook meisjes !) niet zullen dichtslaan dan na de laatste bladzijde verslonden te hebben. Een ijzeren aanvoerder, vijfhonderd soldaten... en een rijk met een leger van honderdduizenden krijgers stort ineen... En met dat rijk een vreemde beschaving van verschrikkelijke tegenstellingen : slaven en edelen, dichters en dolkslingeraars, lieflijke bloemenfeesten en bloedige mensenoffers. De eerste druk van dit boek werd bekroond door de provincie Antwerpen als beste boek voor de jeugd. (achterflap)

Het meisje dat de zon niet zag

Het meisje dat de zon niet zag

1972 Vanaf 10+ Het verhaalt de harde strijd en de beproevingen van Greet, een blind meisje, dat een vriendin vindt in een speeltuin. Annemie, de nieuwe vriendin, en haar ouders zullen voor Greet een zus en een papa en mama zijn. Dat gaat echter niet zonder moeilijkheden... Een ontroerend boek waarvan de eerste uitgave door de Provincie Antwerpen werd bekroond als het beste jeugdboek gepubliceerd in 1967. (achterflap)

Barbele slaet den trommele

Barbele slaet den trommele

1972 Op ware feiten berustend verhaal van een achttienjarig meisje dat haar vermoorde ouders wil wreken. Het speelt zich af op het einde van de zeventiende eeuw. Barbele, het meisje, vermomt zich als soldaat bij het Spaans-Hollands leger en zal er na heel wat avonturen in slagen de moordenaar – een spion voor Frankrijk – te ontmaskeren. (achterflap)

Ali, de guerrillero

Ali, de guerrillero

1974 Vanaf 12+ 'We zouden vrienden kunnen zijn!'. Dat zegt Ali tegen Jacob, een joodse jongen die hij het leven gered heeft. Maar er is oorlog tussen joden en Arabieren, en Palestijnse commando's plegen aanslagen op lsraëlische militaire installaties. Ali ondervindt aan den lijve de gevolgen van de gespannen situatie en gedreven door het noodlot, belandt elk van beide vrienden in een vijandelijk kamp. Hun vriendschap schijnt in vijandschap te moeten verkeren. Ondanks de oorlog echter, ondanks hun verschil in idealen, doorstaat de vriendschap van de beide jongens de vuurproef ; een vriendschap die pleit voor een betere verstandhouding tussen de volken. (achterflap)

Als rode bessen op je huid

Als rode bessen op je huid

1975 Een ontroerend verhaal dat speelt in het snikhete, stofferige Bombay.

Peter Kansas en de bergduivels

Peter Kansas en de bergduivels

1975 Journalist Peter Kansas wil even gaan uitblazen op een paradijselijk eiland in de Egeïsche Zee, tussen Griekenland en Klein-Azië, waar de zon altijd schijnt en de zee altijd blauw is. Maar zelfs daar, midden in die oase van rust en stilte, wordt hij achtervolgd door het avontuur. Op een van zijn wandelingen ontmoet hij een herdersjongen, van wie men zijn kudde schapen geroofd heeft. De daders ? De 'bergduivels', spookachtige figuren die het eiland onveilig maken, hele dorpen plunderen en de mensen angst aanjagen. Natuurlijk slaagt Peter Kansas erin de rovers te ontmaskeren, maar wie er allemaal de hand in het spel heeft (en wie niet) is de grote verrassing in dit verhaal. (achterflap)

Ik ben twee jongens

Ik ben twee jongens

1976 Vanaf 12+ Een wel ongewone geschiedenis van een jongen die een dubbel leven leeft. Overdag is hij schiinbaar een jongen zoals vele anderen. Met zijn problemen, dat wel, maar welke jongen van vijftien heeft die niet? Cors onrust zit dieper. Hij heeft het veel te goed hier, terwijl in lndia kinderen sterven van de honger. En hij voelt zich ook alleen, als enig kind. Verlangt naar het meisje dat voor hem als een tweelingszus zou zijn. Dat verlangen is zo groot, dat het op magisch-realistische wijze werkelijkheid wordt. ’s Nachts dan is Cor niet meer het rijkemanszoontie. Hij is niet meer in Europa. Hij is in lndia. Hij helpt er bij de riistoogst en verzorgt de gekloven voeten van zijn tweelingszus, Kasturbai. Nee, niet in zijn droom, ECHT. Zo echt, dat Cor met zijn zusje wegvlucht uit het moordende lndia naar het 'paradijs' Europa. Nee, geen happy-end! Een realistisch einde van een magisch-realistisch verhaal, waarin Cor (Ria Leeman) een boodschap brengt van sociale bewogenheid, van liefde en van trouw. (achterflap)

Het lied van de condor

Het lied van de condor

1979 10+ In een mijnwerkersdorpje, hoog in de Andes, in Bolivië, gaat het leven zijn gewone gang. Het werk in de mijn is zwaar en ongezond, de mensen zijn arm... Op een dag zaait een grondverschuiving dood en vernieling in het dorp. Door de samenhorigheid van de inwoners en dank zij hulp van buitenuit gaat men het dorp opnieuw opbouwen. (achterflap)

Morgen vliegt de condor

Morgen vliegt de condor

1985 15+ De jonge Zuidamerikaanse mesties Rafael Hernandez werkt in een garage en maakt op zijn vrije avonden muziek met enkele vrienden. Maar zijn leven verandert grondig, als hij op een van die avonden getuige is van een moord. Er wordt geschoten vanuit een auto en Rafael herkent de vrouw achter het stuur: zijn eigen zus. Zo belandt hij, aanvankelijk tegen zijn zín, bij EI Condor Libre, een groep jonge rebellen die het kolonelsregime ten val willen brengen. Rafael wordt geconfronteerd met veel zaken waarover hij vroeger niet nadacht. Zo besluit de groep om een minister te gijzelen. Kan Rafael het gebruik van geweld wel met zijn geweten in overeenstemming brengen? (achterflap)

Bang in Beiroet

Bang in Beiroet

1989 12+ Beiroet. Hoofdstad van Libanon. ln de verte wordt geschoten. Het is de kant uit van de haven, streng verboden gebied voor ons. Het kan dus geen kwaad. Gek hoe goed je dat leert na een tijd: wanneer schieten achtergrond is, waarvan ie je niks hoeft aan te trekken. Of wanneer het menens is, en je onmiddellijk wegduikt om pas je hoofd op te hellen als die ziekmakende reuk van kruit is opgetrokken. Je kan het niet precies vertellen. Je voelt het als de spanning uit dc lucht is verdwenen. Bissie heeft dat aan de vierling uitgelegd toen ze hier zijn gekomen. Maar die knulletjes hebben al enkele jaartjes Palestijnenkamp achter de rug, en dat is nog andere koek dan dit gekkenhuis. Bérénice - Bissie voor de vrienden - is elf, koppig, slim en vastbesloten om niet met haar te laten sollen, oorlog of geen oorlog. Tot ze ontvoerd wordt...(achterflap)

3 miljoen passen

3 miljoen passen

1989 13+ In de middeleeuwse steden was men erg bang voor brand. In een mum van tijd sloegen de vlammen over van het ene houten huis naar het andere, en soms legde een brand hele straten in de as. De ouders van Tina Dewit sterven in een brand die vier huizen vernielt. De schout stelt het meisje verantwoordelijk voor de brand. Zij moet voor de vierschaar verschijnen op beschuldiging van brandstichting. Daarvoor kan ze de doodstraf krijgen. In de middeleeuwen gebeurde het meer dat een zware straf werd omgezet in een bedevaart, en dat was geen lachertje. Vooral niet wanneer zo'n bedevaartsoord drie miljoen passen ver ligt. Vooral niet omdat velen er het leven bij inschieten. Vooral niet wanneer een meisje die dodentocht moet ondernemen. (achterflap)

Het wordt zomer, Kleine Beer

Het wordt zomer, Kleine Beer

1994 8+ In dit derde deel over de vijfjarige Joris en zijn opa Victor, lees je over de heerlijke zomertijd die Kleine Beer en Grote Beer, beleven. Over het schoolfeest, over de kermis in het dorp en over allerlei gewone, alledaagse voorvallen in het huis van opa en oma. Het eerste boek uit deze serie, Kleine Beer, Grote Beer, werd bekroond met een Vlag en Wimpel. (achterflap)

Over oude en nieuwe kinderboeken

Over jeugdliteratuur : geschiedenis, genres, problemen, 43 schrijversportretten

Over jeugdliteratuur : geschiedenis, genres, problemen, 43 schrijversportretten

Het verschijnsel jeugdliteratuur

Het verschijnsel jeugdliteratuur

Studie naar aanleiding van een onderzoek naar het communicatieproces tussen schrijver en lezer van jeugdliteratuur.

Het boekenboek : 1001 onverwachte dwarsverbanden

Het boekenboek : 1001 onverwachte dwarsverbanden

Rijk geïllustreerde zoekgids waarin via vijftig bekende grensverleggende jeugdboeken, 25 illustratoren en 25 onderwerpen informatie wordt gegeven over Nederlandstalige kinder-en jeugdliteratuur.

Meisjesboeken van weleer

Meisjesboeken van weleer

Op basis van het leesverleden van de auteur worden verschillende meisjesboeken besproken, die populair waren tussen ongeveer 1950 en 1975.

Een land van waan en wijs : geschiedenis van de Nederlandse jeugdliteratuur

Een land van waan en wijs : geschiedenis van de Nederlandse jeugdliteratuur

Overzicht van de ontwikkeling van de Nederlandstalige jeugdliteratuur. Met aandacht voor genres als fantasieverhalen, informatieve jeugdboeken, adolescentenliteratuur en games. Met zwart-witillustraties. Voor o.a. vakcollecties jeugdliteratuur.

Jeugdliteratuur bestaat niet : of de voort-durende strijd om het kinderboek

Jeugdliteratuur bestaat niet : of de voort-durende strijd om het kinderboek

Onderzoek naar de veranderingen in de verhouding tussen literatuur voor kinderen en die voor volwassenen. Met aandacht voor het cross-over boek. Met kleurenillustraties. Voor o.a. vakcollecties jeugdliteratuur.

Vlaamse Filmpjes : troetelkind of ondergeschoven kindje? : waar Vlaamse jeugdauteurs het schrijven leerden

Vlaamse Filmpjes : troetelkind of ondergeschoven kindje? : waar Vlaamse jeugdauteurs het schrijven leerden

Meesterwerken met ezelsoren : bewerkingen van literaire klassiekers voor kinderen 1850-1950

Meesterwerken met ezelsoren : bewerkingen van literaire klassiekers voor kinderen 1850-1950

Jeugdliteratuur in perspectief

Jeugdliteratuur in perspectief

Bij deze studie over jeugdliteratuur wordt ondermeer ingegaan op het communicatieproces tussen een volwassene en de jonge lezer en het succes van bepaalde series. Met enige zwart-witillustraties. Voor o.a. vakcollecties jeugdliteratuur.

Uitgelezen jeugdliteratuur : een ontmoeting met traditie en vernieuwing

Uitgelezen jeugdliteratuur : een ontmoeting met traditie en vernieuwing

Kennismaking met de belangrijkste genres en vraagstellingen, die een rol spelen in de hedendaagse kinder- en jeugdliteratuur. Indeling rond tien ontmoetingen: van het samenspel tussen woord en beeld in het prentenboek tot de confrontatie tussen heden en verleden in de historische roman. Voor o.a. vakcollecties jeugdliteratuur.

Encyclopedie van de jeugdliteratuur

Encyclopedie van de jeugdliteratuur

Van boeken ga je denken : filosoferen met kinderen aan de hand van jeugdliteratuur

Van boeken ga je denken : filosoferen met kinderen aan de hand van jeugdliteratuur

Van boeken ga je denken biedt ouders, leerkrachten en begeleiders van kinderen en jongeren een aanbod van de mooiste fragmenten uit de kinder- en jeugdliteratuur. Per fragment wordt een aantal thema's behandeld, gekozen op basis van hun filosofisch potentieel. Om de eerste aanzet tot een filosofisch gesprek te vergemakkelijken krijgt elk fragment een uitgewerkt filosofisch discussieplan en enkele verwerkingsmogelijkheden. Per thema worden verschillende vraagschema's en doe-opdrachten beschreven.

Lust en leering : geschiedenis van het Nederlandse kinderboek in de negentiende eeuw

Lust en leering : geschiedenis van het Nederlandse kinderboek in de negentiende eeuw

Meer titels

over jeugdliteratuur

Aanrader

Het boekenboek: 1001 onverwachte dwarsverbanden

 

Wilt u weten wat u na De brief voor de koning kunt lezen?

Of wie de tekenaar van Pippi Langkous is?

Bent u nieuwsgierig naar welke titels op het nachtkastje van Bart Moeyaert liggen, of waarom Adriaan van Dis Joke van Leeuwen bewondert?

Of zoekt u een tiental boekverfilmingen?

In dit lees-, kijk- en bladerboek delen de auteurs met iedereen die graag leest of voorleest het mooiste en belangrijkste uit de Nederlandse en Vlaamse kinderboekenwereld.

Hun zorgvuldige titelselectie verenigt een persoonlijke blik met een grote literatuurkennis.

In vijftig hoofdstukken passeren vijftig boeken, vijftig auteurs, vijfentwintig illustratoren en vijfentwintig thema’s de revue, aan de hand van 1001 titels uit binnen- en buitenland, voor jong en volwassen. Een must voor elke boekenkast.

Gelardeerd met 275 rubriekjes, anekdotes, lofzangen en citaten van auteurs, illustratoren en andere bekenden over eigen en andermans werk, biedt Het boekenboek een onverwachte schat aan informatie en een netwerk vol verwijzingen.

Het is een caleidoscopisch lees-, kijk- en bladerboek voor alle volwassen lezers die nog weten hoe het voelt om kind te zijn, maar ook een zoekgids voor boekhandelaren, bibliothecarissen, docenten en ieder ander die hartstochtelijk van boeken houdt.

(achterflap)

Inhoudsopgave

Oerboek

Welk kinder- of jeugdboek maakte zo’n indruk dat reeds op jonge leeftijd ‘het mechaniekje van het schrijven’ in gang werd gezet?

Die vraag stelde DW B aan dertien Vlaamse en Nederlandse schrijvers.

In het Oerboek: portretten van de schrijver als jonge lezer (juni 2020) lezen we hun zoektocht naar de bronnen van hun schrijverschap.

Teksten van BENNO BARNARD,

HUUB BEURSKENS,

ANNEKE BRASSINGA,

CHARLOTTE VAN DEN BROECK,

ROB VAN ESSEN,

CHRISTOPHE VAN GERREWEY,

GUIDO VAN HEULENDONK,

ATTE JONGSTRA,

PATRICIA JOZEF,

MARC KREGTING,

RUTH LASTERS,

KOEN SELS

WYTSKE VERSTEEG.

oude kinderboeken digitaal op Onze kinderboeken.org